Yazar: grapefultravelers

Best of Lists: 2025 February

February 2025 was a quick and busy month for us 🙂 We had several tastings with friends as well as had a chance to try some amazing wines at our home. This month, we tasted more foreign wines in our tastings, that’s why we have fewer Turkish wines than in January’s list.

*The highlighted photo is from our trip to South Africa in September 2023. This photo is taken at Gerakaris Family Wines, which has a really cute boutique winery at one of the delightful places in the middle of the chaos of Johannesburg.

Here are our top picks from February 2025:

Local Wines of Türkiye

2013 Kayra Cabernet Franc Versus Dedeçeşme – Türkiye, Thrace (2/7/2025)
The color has turned slightly brick-red, with significant sediment. The nose is exceptionally intense, offering aromas of cassis, spices, earth, black fruits, blueberries, dried plums, violets, and green pepper. It has a perfumed character that makes the mouth watery.

On the palate, flavors of black pepper, flint, violets, and cassis stand out. The finish is long with outstanding aroma intensity and complexity. This is an outstanding wine.

It is at its peak for drinking today—smooth and highly enjoyable. Tannins are still present but silky, acidity is high, alcohol is well-balanced with the palate, and barrel integration is well done. The body is medium+.

It’s a Cabernet Franc with an aroma profile remarkably close to Carmenere. The explosion of flavors on the palate makes you want to keep drinking. (94 points)

2011 Château Kalpak Twin – Türkiye, Thrace (2/20/2025)
The color is deep dark ruby. The bottle has a few sediments as it is an aged one. It has a strong aromatic intensity on the nose and opens up beautifully after some aeration, revealing notes of blueberry, blackberry, and cassis. Pleasant oak-derived aromas of vanilla, tobacco, and coffee are also present.

On the palate, it is well-matured, with still-powerful tannins and even a slight firmness. Acidity is high, the body is full, and the finish is long. Additional flavors on the palate are: clove, cinnamon, smoked meat, black olive, and dried fig.

I didn’t get the tertiary aromas I expected from aging, but other than that, it’s a very satisfying wine. It will continue to age well, but drinking it now wouldn’t be a loss either. (92 points)

2004 Kavaklıdere Narince Tatlı Sert – Türkiye, Northeastern Anatolia (2/9/2025)
The color is amber. On the nose aromas of coffee and caramel are quite highly noticeable. On the palate, there are very nice port-style caramel and lovely tawny aromas. Alcohol is quite high, it burns a lot, but the drinking experience is quite enjoyable in a different style. Chocolate, coffee, and caramel are the dominant aromas. It paired perfectly with white chocolate and honey cake.

Balanced, high aromatic intensity, long finish, complex. Superbly lightened, the alcohol doesn’t feel heavy at all comparing to its level, very enjoyable to drink. (92 points)

2019 V’Asbos Grenache Expression Edition 1 – Turkey (2/19/2025)
The aromatic intensity on the nose is excellent, with subtle smoked meat notes, and additional spices such as mint, thyme, and menthol. On the palate, the tannins are well-softened, and the acidity-alcohol balance is well-executed. The aromatic structure on the palate is remarkable, featuring spices and a sweetness derived from the fruit. It is well-balanced, with strong aromatic intensity and a medium+ finish. A complex wine. One of the most successful and complex Grenache wines I’ve ever had.
(92 points)

Wines from Abroad

2013 Matuško Royal Selection Barrique Dingač – Croatia, Dalmatia, Srednja i južna Dalmacija, Pelješac (2/14/2025)
The color is deep garnet. A Strong aromatic intensity on both the nose and palate. Prominent aromas are: baby biscuits, coffee, licorice, caramel, brick, dark cherry, vanilla, tobacco, and dried fig. On the palate, there is a noticeable fruit sweetness, particularly from the dried fig. The tannins are firm, with a slight angularity, but they may soften and balance out with further aging. Barrel integration is well-executed.

It is a well-balanced, full-bodied, and complex wine with a long finish. It can age for at least another 10 years, but it is also quite enjoyable to drink now. (95 points)

1988 Moselhaupt Gondorfer Fuchshöhle Optima Beerenauslese – Germany, Mosel Saar Ruwer (2/17/2025)
The color is brown but lightish. The nose is quite floral with high intensity: Notes of cucumber, linden, honey, coffee, honeysuckle, and quince. On the palate, it has significantly softened, and the sweetness has mellowed considerably, I would say it’s dry on a blind tasting. The alcohol is almost imperceptible. The flavors remain vibrant, with a beautiful intensity on the palate. The aromas from the nose are also present in the taste. The body is medium, slightly lacking due to the low alcohol content.

A well-balanced, highly intense, medium-plus finish, complex wine. It would be even better with a slightly higher alcohol level, but the richness of aromas is outstanding. Well aged. (93 points)

2019 Villa Mottura Primitivo di Manduria Stilio – Italy, Puglia, Primitivo di Manduria (2/9/2025)
The color is purple, quite intense. On the nose, the intensity is superb with the aromas of black pepper, and caramel. On the palate, caramel, baby biscuits, cherry tart, black olives, espresso, and latte. It is quite complex on the palate. The finish is long.

Long finish, complex, high intensity of aromas, and balanced. It is fine wine compared to the price. (93 points)

2014 Errazuriz Don Maximiano Founder’s Reserve – Chile, Aconcagua Valley (2/9/2025)
The color is quite dark. On the nose, cassis, green pepper, roasted red pepper, mint, eucalyptus, coffee, and dark chocolate are highly noticeable with high aromatic intensity. Black fruits are quite prominent. Very complex on the nose as well as well-developed on the palate. Black pepper, cassis. A clear Carmenere touch is also present. It’s very nice to drink today as the tannins have softened. The aromatic structure is beautiful. The only drawback is medium+ finish. It is a well-balanced, enjoyable to drink, and complex wine. (92 points)

2023 La Spinetta (Rivetti) Vermentino Casanova della Spinetta Toscana IGT – Italy, Tuscany, Toscana IGT (2/25/2025)
The color is golden yellow. On the nose, the intensity is quite strong. Pronounced aromas are melon, pear, peach, honeysuckle, and jasmine. On the palate, minerality is quite pronounced. High acidity, with strong aromatic intensity on the palate as well. Minerality, florality, and fruitiness are in harmony. Medium+ body, long finish. Extremely enjoyable and easy to drink. Well-balanced. (92 points)

For more tasting notes:
Cellar Tracker Profile – Özgür: Link
Cellar Tracker Profile – Gülfiye: Link

Best of Lists: 2025 January

After taking a break from wine tastings in 2024, we decided to make a strong comeback in 2025 and set some goals for ourselves. The first was to write detailed tasting notes for all the wines we tried using the Cellar Tracker app. The second was to share our favorite wines each month.

With the pride of fully achieving our first goal within the first month, we also proudly put together our end-of-month favorites list 🙂

To highlight the local wines we enjoy, we decided to separate the ones we rated 90+ into two categories: local and imported. Here are our top picks from January 2025:

Local Wines of Türkiye

2009 Vinkara Kalecik Karası Mahzen – Türkiye, Mid-Northern Anatolia, Ankara (1/29/2025)
Tasted it within a vertical tasting of vintages 2009-2012-2014-2018-2020.

It has a little sediment. The color is quite pale garnet with a slight brick hue. The nose is very layered—pepper, tomato, light smoked meats, and deep clove notes. Pronounced. On the palate, the intensity of aromas is high, acidity is still strong, and alcohol is noticeable but balanced. Medium body, long finish. The aromas from the nose are present on the palate as well—caramel, pepper, tomato, smoked meat, and eucalyptus. Ripe red fruits—cranberry, raspberry. Tomato paste. Earthy. The richness of aromas is phenomenal.

A beautifully aged wine that should be enjoyed today. A fantastic example of how Kalecik Karası can mature under the right conditions. Drink today. (94 points)

This wine was an answer to all prejudice for Kalecik Karasi grape which would have been expected to not age well.


2019 Suvla Karasakız İyi ki – Türkiye, Thrace, Gelibolu (1/27/2025)
The color is deep-gold, bubbles are really nice and stable. On the nose, yeast dominates with notes of biscuit—it’s not heavy or unpleasant, but a beautiful aroma. On the palate, the bubbles are quite high; with a high-intensity flavor of quince, peach, linden, pineapple, and a touch of grapefruit bitterness.

It has an oily texture and is quite medium to full-bodied. The finish is long. The acidity is high and the alcohol is noticeable yet not discomforting. It also has a mineral character, slightly salty. The wine is well-balanced and complex. (93 points)

Full-bodied traditional sparkling wine, great for Turkish variety Karasakiz

2023 Chamlıja Riesling KARTALKAYA – Türkiye, Thrace (1/3/2025)
While Turkiye does not have solid Riesling examples, this is one of the few good examples. Best vintage so far. One of the best examples of the Riesling from Türkiye. Really interested to see how it will be developed.

The wine looks light gold colored. The legs are slow. There is no sediment in the bottle. It smells like lemon, peach, mineral, and petrol. It tastes like petrol, mineral, lemon, lime, orange, and orange blossom. The body is medium/full. The wine has a silky texture. The wine finishes long. The wine has high acidity. (92 points)

One of the best examples of Riesling in Turkiye

2016 Hanchalar Öküzgözü – Syrah – Türkiye, Western Anatolia, Denizli (1/15/2025)
Hanchalar is a sub-brand of Erdel Sarapcilik, which produces mostly table wines for 5-star hotels. However, this sub-brand has made its own way. This wine has a really complex structure, is well-aged, and very rich on the palate. It does not have more aging potential, but perfect for drinking today.

The wine looks garnet-brick colored. The legs are slow. There is light sediment in the bottle. It smells like black pepper, blackberry, raisin, flint, dust, forest floor, vanilla, coffee, and meaty. It tastes like black pepper, meaty, blackberry, forest floor, espresso, and black cherry. The body is medium. The wine has a satin-like texture. The wine finishes medium. The wine has high acidity. Tannins are medium and softened, but balanced. (91 points)

Well-aged, full-bodied, price & performance wine from Denizli

2022 Kuzubağ Sultaniye Hür – Türkiye, Western Anatolia, Denizli (1/19/2025)
Kuzubağ has experimented with producing a semi-sweet wine from Sultaniye, the most commonly cultivated seedless grape in the region, for the first time using the on-vine drying technique within late harvesting.

The color is pale lemon. No sediment. Medium legs. On the nose, there are notes of petrol, clove, quince (cooked), pear, and hints of lightly oaked white wine-vanilla and another sweet woody aroma, as well as pear. Both on the nose and palate, there’s hazelnut, likely from the oak. The palate is quite elegant, with a slight sweet wine tanginess. High acidity. Flows like oily. Medium body, with a medium to long finish. The intensity of flavors on the palate feels a bit low, but it has the potential to evolve significantly with aging. The palate is balanced, and the sweetness is not overwhelming. It sparks great curiosity about how it will develop with age. Great wine! (91 points)

A different style of a semi-sweet experiments of Sultaniye

2013 Vinkara Kalecik Karası Yaşasın – Türkiye, Mid-Northern Anatolia, Ankara (1/29/2025)
Tasted it within a vertical tasting of vintages 2013-2015-2017-2019-2021.

The color is medium-lemon. The mousse is delicate yet stable. On the nose, there are notes of bread and ripe yellow fruits such as quince. On the palate, the bubbles are quite high, with noticeable minerality in the form of saltiness. Despite being claimed to have high residual sugar, it does not feel on the palate at all. Quince is the dominant aroma on the palate. The alcohol is well-balanced and not disturbing, though it lingers on the finish. The finish also has a slight bitterness, in the form of grapefruit. Overall, it is well-balanced with high complexity and a medium finish. As it opens up, caramel and tawny-like burnt sugar aromas come up, which are also present on the both nose and palate. (90 points)

Another Turkish grape, Kalecik Karasi, is well used for traditional style sparkling wine

2022 Mesashuna Rkatsiteli Qvevri – Türkiye, Central Anatolia (1/14/2025)
Although orange wine and amphora techniques have started to gain popularity in Türkiye in recent years, finding good examples can be still challenging. Mesashuna has achieved this, creating a highly complex and drinkable wine. It would definitely pair wonderfully with a nice meze platter.

The wine looks orange-colored. The legs are fast. There is heavy sediment in the bottle. It smells like grapefruit, orange, papaya, dust, orange blossom and honey. It tastes like grapefruit, orange, raisin, apricot, dust, cedar, lavender, sherry and leesy. The wine has a bright texture. The wine finishes long. The wine has high acidity. You can feel the tannins coming from both amphora and lees contact, despite it being a white wine. (90 points)

One of the best Qvervi examples from the origin region, is full-bodied natural wine

Wines from Abroad

2021 Castillo de Molina Carménère Tributo Gran Reserva – Chile, Rapel Valley, Colchagua Valley (1/20/2025)
If you like the Carmenere variety, then this wine is perfect for you. It offers high intensity of aromas on both the palate and the nose, with a remarkably quite good finish. Clean, balanced, and highly delicious.

The wine looks inky colored. The legs are slow. There is no sediment in the bottle. It smells like blackberry, blueberry, forest floor, light toast, black pepper and bell pepper. It tastes like blackberry, blueberry, plum, coconut, black pepper, meaty, flint, and bell pepper. The body is medium/full. The wine has a satin-like texture. The wine finishes long. The wine has medium acidity. (91 points)

Bought from Chile, this wine is a good fit for Carmenere lovers

For more tasting notes:
Cellar Tracker Profile – Özgür: Link
Cellar Tracker Profile – Gülfiye: Link

Dubrovnik Şarap Barları & Hırvatistan Şarapları

Minik kızımıza merhaba demeden önce; bir süreliğine son baş başa gezimizi yapmak için Dubrovnik’i seçtik. Lokasyon tercihimizi yaparken, Hırvatistan’da bu kadar çok şarap tadacağımızı ve eve dönerken neredeyse bir valiz şarap alacağımızı hiç hayal etmemiştik 🙂 Hırvatistan şarapları hakkında o kadar fikrimiz yoktu ki, son günlere kadar açıp araştırmak aklımıza bile gelmemişti.

Şehir merkezinde, otelimizin çok yakınında bulunan bir şarap barında akşam soluklanırken denediğimiz şarapların beklenmedik çeşitliliği ve güzelliği sonrasında, 4 günlük gezimiz adeta bir şarap yolculuğuna dönmüş oldu. Hırvatların kendilerine ait üzümlerine bu kadar sahip çıkması çok hoşumuza gitti ve yeni bir şarap teruarını bilgi haznemize eklemiş olduk.

Hırvatistan Şarap Bölgeleri
Kaynak: https://vineyards.com/wine-map/croatia

Dubrovnik; gerek şarap barı çeşitliliğiyle, gerek şarap müzesiyle, gerekse şaraphanelerin bulunduğu bölgelerin yakınlığıyla (1-2 saat), alternatif şarap rotası denemek isteyenler için oldukça uygun bir nokta. Avrupa’daki en iyi korunmuş eski çağ bölgelerinden biri olan bu şehirde tarihi gezi yaparken, şaraba doymak mümkün.

Uğrama fırsatı bulduğumuz barlar ve çok beğendiğimiz kafe-restoranlarla (Google Maps’e eklemek için tıklayınız) ile ilgili aldığımız notlar:

D’Vino Wine Bar

Otelimizin dibinde, ilk gece soluklanmak için uğradığımız bu şarap barı, Hırvat şaraplarına dair bütün bakış açılarımızı değiştiren yer oldu. Menülerinde oldukça kaliteli kadeh şarapların servis edildiği bu mekanda, 36 tane farklı Hırvat şarabını kadeh olarak tadabilmek mümkün! Bunlara ek olarak, düzenli olarak her hafta değişen şarap kadeh seçenekleri de sunuyorlar. Bizim gibi şanslıysanız yıllanmış bir Hırvat şarabını kadeh olarak tadabilirsiniz. 2008 rekolteli bir şarabı kadeh olarak tatmak oldukça keyifliydi.

Kadeh şarap servislerine ek olarak, mekanda akşam 9’a kadar şarap tadımı menüleri de bulunuyor. 7 farklı line-up ile çeşitli bir şarap tadım menüsü sunan mekan, Dubrovnik’i yeniden ziyaret edecek olursak listemizin ilk sırasında bulunuyor.

Dubrovnik Wine Museum

Fazlası ile turistik bir şehir olan Dubrovnik’te bulunan şarap müzesine karşı önyargılı yaklaştık. Turistik kaygılarla açılmış olabilceğini düşündüğümüz bu müze, bizi oldukça yanılttı. Müze Hırvatistan şarap tarihi, üzüm türleri ve şarap bölgelerine dair oldukça detaylı bilgiler sunuyor. Aynı zamanda müze gezisini tamamladıktan sonra 10 ile 100 EUR arasında çeşitlilik gösteren 7 farklı tadım menüsü ile birlikte tadım yapabilme olanağı da sağlıyor. Böylece teorik bilgi pratik bilgi ile pekişiyor 🙂 Müzenin bir diğer özelliği de Hırvatistan-Karadağ gibi ülkelerde son zamanlarda meşhur olan deniz altında yıllandırılan şarap örneklerini tadabilmeniz. Normal satışta fiyatı 340 EUR olan deniz altı amfora örneğinin de bulunduğu tadımlara erişim olması mükemmel bir hizmet. Müzenin çıkışında bulunan şarap satış kısmında ise bazı üretilerin kendisinden bile daha ucuza şaraplarını satın almak mümkün.

M’arden Dubrovnik

Neredeyse tamamen taştan oluşan bir şehirde 3 gün geçirdikten sonra, yeşillikler içerisinde tasarlanmış bir yerde oturabilmek bile mükemmel bir his 🙂 M’arden şarap barının kalitesi, hem mekanı hem de alternatif şarap menüsü ile öne çıkıyor. Diğer şarap barlarından oldukça farklı üzüm ve şarap türlerinin bulunduğu bu barda, Hırvatistan şaraplarına hakimiyeti arttırmak adına gelmek oldukça mantıklı. Özellikle butik üreticilerin kısıtlı sayıda ürettiği şarapları menüsüne alması ile bizi etkileyen bir nokta oldu.

Tercihimizi turuncu şarap tadımından yana kullandığımız bu mekandan oldukça mutlu ayrıldık.

Barka Tapas & Wine Bar

Menüsü diğer şarap barlarına göre daha kısıtlı olsa da, özellikle yiyecekleri için tercih edilebilecek bir mekan. Sahibi de oldukça hoş sohbet 🙂 Şaraplar hakkında detaylı sohbetler edebilmek mümkün. Kadeh olarak sunulan seçenekler: Toplamda 6 adet beyaz, 2 adet kırmızı, 1 adet rose, 1 adet de köpüklü şarap.

Bakus Wine Bar

Gittiğimiz en turistik şarap barıydı. Kesinlikle çok güzel dizayn edilmiş, sırf dizaynından ötürü bile uğranıp bir kadeh şarap içilebilir.

Kadeh olarak ilk denediğimiz şarap bozuktu. Sömelye, bu şarap böyle diyip bize içirmeye çalışsa da şansımıza sahibi oradaydı da paramız çöpe gitmedi 🙂

Tadım menüleri yok, kadeh seçenekleri de biraz kısıtlı. Ama ambiansı için bir kadeh şaraplık uğranabilir.

Wine Bar Skar

Şehre 15 dakikalık bir mesafede bulunan şaraphanelerinde butik üretim yapan bir üreticinin şarap barı. Dolayısı ile menüsünde sadece kendi şarapları var. Şaraphanelerinde ürettikleri tüm şarapları tadıp ve üretim süreçleri hakkında sohbet edebilme fırsatı bulduğumuz için bizi mutlu eden bir şarap barı oldu. Şaraplarıyla ilgili çok büyük bir beklentiye girmeden giderseniz mutlu ayrılacağınız bir mekan olacaktır:)

Tadım menüsündeki 3 şaraba ek olarak 2 adet de yine kendi üretimleri olan likör ikramında bulunmaları da oldukça inceydi.

Genel Yorumlar-Notlar

Hırvatistan şaraplarına dair genel gözlemlerimiz ve farklı bilgiler:

  • Ülke şarapçılığının uluslararası arenada çok duyulmamış olmasının en büyük sebebi yerel üzümlerin Hırvatça isimleri olduğunu dile getiriyorlar. Bu ilk başta biraz saçma gelse de, bazı üzümlerin telaffuzu gerçekten o kadar zor ki, birkaç kere içmenize rağmen insan alışamayabiliyor.
  • Ülkedeki en meşhur kırmızı şarap üzümü: Plavac Mali. Zinfandel’in atası olan Crljenak Kaštelanski üzümü ile Dobričić‘in çaprazlanması sonucunda oluşmuş. Ülkede en çok üretilen ve işlenen üzüm, yıllanmaya oldukça müsait ve çok lezzetli şaraplar yapılıyor. Bizim de bu gezideki favori üzümümüz oldu. Farklı apelasyonların bulunduğu bölgelere ismi Dingač ve Postup olarak geçse de, etikette bu isimleri gördüğünüzde, Plavac Mali aldığınızı bilebilirsiniz.
  • Güzel yapılmış Dingac’lar gerçekten muazzam. Yıllanmış bir Dingac’ın en büyük özelliği tütün aroması. Tanenleri 10-15 yıllık yaşlanmaya rağmen yapısını koruyor.
  • Plavac Mali sonrası, ülkede en meşhur olan 3 beyaz üzüm türü Grk, Posip ve Malvasia. Posip’ten genelde daha yumuşak içimli şaraplar yapılıyorken, Grk‘tan ise gövdeli beyazlar üretiliyor. Malvasia ise aromatik şarap sevenleri mutlu edecek bir üzüm.
  • Beyaz üzüm seçeneği oldukça bol, kırmızılarda Plavac Mali haricinde bir çeşit görmek çok mümkün değil.
  • Genel olarak restoranlarda çok çeşitli beyaz ve kırmızı şarap seçeneği bulunuyor. Bu bile aslında ülkenin şarap ülkesi olduğunu gösteren ayrıntılardan biri. Oldukça şık bir restoranın menüsünde Türk şaraplarından bile örnek gördük ki, bizi bu gezimizde en çok mutlu eden anlardan biriydi.

Favori Şaraplar

İçtiğimiz en favori 5 şarabımız şunlar oldu:

  1. Matusko, Dingac Royal Selection Barrique, Plavac Mali, 2013, Kırmızı Hırvatistan, Dingac: Burunda karamel, bisküvi, bebek bisküvisi, nugger dondurma. Olgunlaşmış siyah meyveler ve yoğun vişne. Damakta bütün aromalar burundaki yoğunluğunu koruyor. İçimi yumuşak ve yıllanma ile gelen aromalar damağı zenginleştiriyor. Özellikle bebek bisküvisi yiyor gibi bir hissiyat veriyor. Kokladıkça bile ağız sulandıran bir aroma yoğunluğu var. Mükemmel. 8/10
  2. Radovanovic, Heritage, Grk, Posip, 2019, Beyaz, Hırvatistan, Dalmatian Coast: Renk altın sarısı, burunda ıhlamur, bal, ıhlamur balı, olgun sarı meyveler. Aroma yoğunluğu etkileyici. Damakta hafif tuzluluk var, çok iyi olgunlaşmış. Gövdesi yüksek, bitişi uzun. Fıçı aromaları derinden isli ve tütsülü tatlar şeklinde kendini hissettiriyor. Dengeli bir kupaj. 7.75/10
  3. Edivo Navis, Mysterium From the Sea, Plavac Mali, 2016 Kırmızı Hırvatistan Dingac: Hırvatların meşhur deniz altında yıllanmış şarabı. Rengi deniz altında yıllanmamışa nazaran daha koyu. Burunda daha koyu meyveler. Fıçı karanfille hisediliyor ama baskın değil. Damakta yumuşak içimli, deniz altında yıllanmamışa göre çok daha hafiflemiş ve aromaları ön plana çıkmış. Denizin etkisi gerçekten hissediliyor. Baharatlılık yoğun, tanenler daha yoğun ama daha az köşeli. 7.5/10
  4. Ilocki Podrumi Principovac Traminac Izborna Berba Traminac (Gewurtzraminer), 2022, Beyaz-Tatlı, Hırvatistan, Continental Region: Burunda bal, ayva, güzel sarı olgun ve tatlı meyveler. Damakta çok hafif tatlılık var ama aromalardan gibi hissettiriyor. Aroma yoğunluğu güzel ve bitişi uzun. Tatlı şaraplarda derinden gelen hafif sirkemsi sert aroma mevcut ama kesinlikle rahatsız etmiyor. İçimi oldukça keyifli. 7.45/10
  5. Vinoteka Gracin-Kiridzija Kontra Babic, Plavac Mali 2012 Kırmızı Hırvatistan Dalmatian Coast: Burunda yıllanmadan gelen hafif salçamsı bir koku. Damakta tütün, kuru meyveler. Damakta tütün o kadar yoğun ki adeta tütün çiğniyormuş gibi bir his yaratıyor. Asidite çok yüksek, tanenler yüksek ama yumuşak, bitiş uzun. Yoğunluğu oldukça güzel. 7.45/10

Bonus: Barba & Gianni

Genelde şarap harici çok bir öneri yazmasak da, bu iki özel yeri yazmadan geçemedik. İki gün arka arkaya uğradığımız bu iki restoran/kafe, Dubrovnik’te mutlaka uğranması gereken yerlerden.

Barba, deniz ürünü sevenler için adeta bir cennet. Daha ağırlıklı kızartma-fast food konseptinde yemekler yapan restoranın deniz ürünlü hamburgerleri ve kalamar kızartması mükemmel. Karışık deniz tabağını pas geçmemekte fayda var.

Gianni ise süper bir tatlıcı/dondurmacı. Yediklerimiz o kadar iyiydi ki, fotoğraf bile çekmeden hüpletmişiz 🙂 Özellikle Black Forest isimli çikolatalı tatlısına bayıldık. Şarap tadımından acıkan bünyelerinizi bu mekanlarda şımartabilirsiniz:)

Bir Şehir Festivali: Vinitaly and the City 2023 (Verona, İtalya)

Nisan ayını şarap gezisi olmadan pas geçmemizin şerefine, geçen sene Nisan ayında katıldığımız Vinitaly and the City Şarap Festivali ile ilgili tecrübelerimizi derlemek istedik. Yazıyı hazırlarken de yeniden gitmiş kadar olduk 🙂

Verona’daki birçok tarihi bina, festival için özel olarak hazırlanmıştı.

Bilmeyenler için Vinitaly, İtalya’nın en popüler şarap fuarı organizatörlerinden birisi. İtalya’da kurulan ve daha sonra uluslararası bir hale gelen bu kuruluş İtalya’nın yanısıra ek olarak Amerika‘da da her sene şarap fuarı düzenliyor.

İtalya’da her sene iki farklı konseptte yapılan bu fuar, diğer uluslararası fuarların aksine, sadece İtalyan Şarapları üzerine yoğunlaşıyor.

İlk konsept, klasik fuar mantığında. Giriş için alınan 120 EUR’luk bilet ile fuar alanına giriş yaparak, içerideki farklı standlarda farklı üreticilerden örnek şarapları sınırsız sayıda tadabiliyorsunuz.

İkinci konsept ise, klasik fuar mantığının biraz daha dışında. Verona kentinin merkezi içerisinde adeta açık hava şarap festivali tadında geçiyor. Meydanlar ve tarihi binalar bu kapsamda birçok etkinliğe ev sahipliği yapmak üzere hazırlanıyor. Şehre varır varmaz festival havasını hissediyorsunuz. Sizi Vinatly etkinliğine götürmek üzere birçok görsel bulunuyor.

Verona’da tüm yollar Vintaly’e çıkıyor 🙂

Festival kapsamında açılan standlarda, bilet içerisinde bulunan tadım kuponları ile sınırlı sayıda tadım yapabiliyorsunuz. 16,50 EUR’luk bir bilet ile toplam 4 farklı şarap tadım kuponu, 1 adet de şarap harici yapılan aktivitelerden birine katılım kuponu satın almış oluyorsunuz. Bunlara ek olarak, farklı saatlerde bazen sadece İtalyanca, bazen ise hem İtalyanca hem de İngilizce olarak da düzenlenen Wine Talk‘lara 2 adet tadım kuponu vererek katılabiliyorsunuz. Bu Wine Talk’larda, standlarda bulunmayan şaraplar bulunuyor ve genellikle 4-5 arası şarap servis ediliyor. Önden kayıt alınmadığı için ve bulunan yerler kısıtlı olduğu için, bir önceki oturum biter bitmez boş bulduğunuz yere oturmanız gerekiyor. Yoksa sona kalan dona kalıyor 🙂

Wine Talks’ta Sisi Bratella farklı üreticilerin şaraplarını anlatıyor.

Vinitaly and the City, bir yandan şehrin turistik bir şeklide tadını çıkarıp bir yandan da arkadaşlarla birlikte sohbet ederek İtalyan Şaraplarını tatmak için tasarlanmış. Biz bu etkinliği konsept olarak çok sevsek de, şaraba daha teknik yaklaşan ve sistematik tadım yaparak damağını geliştirmek isteyen bünyelere çok uygun değil 🙂 Bu nedenle, çok büyük bir tatmin yaşayamadık. Yine de bu şekilde etkinlikler keşke bizim ülkemizde de olsa diye iç geçirmeden de edemedik. Tarihi sokaklarda ülkemizin dört bir yanından gelen şarapları festival havasında tatmak pek keyifli olurdu.

Etkinliklerin geç saatlere kadar devam etmesi ile şehrin hem gece hem de gündüz keyfini çıkarmak mümkün.

Eğer ki bir hafta sonu İtalya kaçamağı yapmak istiyorsanız, bu kaçamak planınızda İtalya’nın en romantik şehirlerinden biri olarak nam salmış Verona’yı dahil ederek festival atmosferinde birçok İtalyan şarabını tatmak keyifli bir alternatif olabilir. Eğer ki içebildiğim kadar İtalyan şarabı içeyim, damağımı bu konuda sınırsız geliştireyim, İtalyan şarap bölgelerini iyice hatim edeyim gibi bir niyetiniz varsa, Vinitaly‘nin klasik fuarına katılmanız çok daha mantıklı olabilir.

Favori Şaraplar

Bu etkinliğe gittiğimizde, henüz Grapeful Travelers yoktu 🙂 ve şu andaki kadar sistematik tadım notları almıyorduk. Yine de kısmi notlar alarak içtiğimiz şarapları puanlıyor ve kaydediyorduk. Bu notlara dayanarak, favori listemizi detaylı tadım notları olmadan sadece puanlar üzerinden oluşturduk.

İçtiğimiz en favori 5 şarabımız şunlar oldu:

  1. Colosi, Salina Bianco, Catarratto Bianco, Inzolia, 2022, Beyaz, İtalya, Sicilia: Burunda oldukça aromatik bir profili var. Çiçekler ve meyve aromaları bir arada. Damakta aroma profili aynı yoğunluğu koruyamıyor fakat zarif bir yapısı var. Çok başarılı bulduk. 7.45
  2. Baglio Del Cristo di Campobello, Lusira, Syrah, 2020, Kırmızı, İtalya, Sicilia: Klasikleşmiş Syrah profiline göre çok daha farklı, daha kolay içimli, mineralitesi ön planda olan bir örnek olarak bizi etkiledi. 7.25
  3. Elettra, Primitivo, Negroamaro, 2021, Kırmızı, İtalya, Puglia: Burunda ve damakta dolgun, Primitivo üzümünün aromatik profilini yansıtan başarılı bir örnek. 7.25
  4. La Colombera, Il Montino, Timorasso, 2021, Beyaz, İtalya, Piemonte: Burunda aroma yoğunluğu biraz düşük kalsa da damakta oldukça yoğun. Asiditesi yüksek güzel bir beyaz. Gövdesi yüksek. 7.25
  5. Monte Zovo, Ca’Linverno Rosso, Rondinella, Cabernet Sauvignon, Corvina, 2018, Kırmızı, İtalya, Veneto: Damakta dengeli ve lezzetli bir şarap. Burun ve damaktaki aroma profili oldukça keyifli. 7.25

İngiltere’de WSET3 Eğitimi

Eğer ki henüz okumadıysanız; bu konuya giriş yazısı olan Fransa’da WSET2 Eğitimi yazımızı, bu yazıyı okumadan önce okumanızı tavsiye ederiz.

WSET3 sınav sonucunu taze almış bir çift olarak, bu eğitim/sertifika programı ile ilgili özellikle yurtdışı tecrübelerimizi özetlemek istedik.

  • Ülkemizde bu eğitimler bulunuyor mu?

Türkiye’de Oenotrian Wine School ve IWSA, WSET3 eğitimlerini İngilizce olarak veriyor. Talebin çok yoğun olmasından ötürü karaborsa olan bu eğitimlere kayıt olmak için sıkı bir takip gerekiyor 🙂

  • Neden yurt dışı eğitimi?

Ülkemizde maalesef ki ithal şarabın kısıtlılığı ve pahalılığı sebebiyle, yurt dışı eğitimlerinde şarap çeşitliliği daha fazla. Eğitimde bahsi geçen şarabın hemen sonrasında kadehimizde olması, teorik bilgiyi pratik ile besleyerek çok daha kalıcı hale geliyor.

  • Neden İngiltere?

WSET, İngiltere bazlı bir kuruluş, ana okulları da Londra‘da bulunuyor. Eğitimi oluşturan kuruluşun, eğitimi en iyi verebilecek yerlerden biri olduğunu düşündük 🙂 Fransa’da aldığımız bir önceki eğitim (WSET2) daha fazla Fransız şaraplarını ön plana çıkarmaya odaklı olduğu için, WSET3’te daha objektif olabileceğini düşündüğümüz İngiltere üzerinden ilerledik. WSET London School, bu konuda bizim beklentilerimizi fazlasıyla karşıladı.

Eğitim İçeriği

Eğitim programı seçenekleri, detaylı bir şekilde kendi web sitesi üzerinden incelenebilir. 5 farklı seçenekli zaman planlaması bulunuyor:

  • Day release course: Haftanın belirlenmiş bir günü 9:00-17:00 arasında tam gün olarak yapılıyor, sınav da dahil olmak üzere 6 hafta sürüyor. Londra’da yaşamayanlar için 6 kere gidiş gerektireceği için oldukça zor.
  • Consecutive (intensive) course: Sınav da dahil 6 gün boyunca 9:00-17:00 arasında yoğun bir program olarak yapılıyor. Eğitim programı fazlası ile zorlayıcı olsa da, yurt dışından gelecekler için zaman olarak en uygun program.
  • Evening course: Haftanın belirlenmiş bir günü 18:30-20:30 arasında toplam 16 haftada yapılıyor. İngiltere’de yaşamayan birisi için neredeyse imkansız bir program 🙂
  • Saturday course: Cumartesi günleri, 10:00-14:30 arası yarım gün olarak toplam 9 hafta boyunca yapılıyor. Bu program da İngiltere’de yaşamayanlar için uygun değil.
  • Enhanced online course: Online sınıf üzerinden 9 haftalık eğitimlerle birlikte tamamlanıyor. İçerisine şaraplar dahil değil, örnekleri öğrenciler kendileri temin ederek tadımları gerçekleştiriyorlar.

Consecutive (Intensive) Course

5 günlük 9-17 arası eğitim fazlası ile zorlayıcı olsa da, özellikle yurt dışından kısa süreliğine gelenler için maalesef ki uygun olan tek seçenek.

Eğitim aldığımız sınıflar genel olarak oldukça ferahtı

Pozitif Yorumlar

Aldığımız eğitimin en güzel yanlarından birisi, her gün farklı bir eğitmenin gelmesi oldu. 5 gün boyunca 5 farklı eğitmenden benzeri konuları dinlemek, farklı bakış açılarını da görebilmemizi sağladı. Ek olarak, her eğitime bir tane de gözlemci eğitmenin girerek sadece bütün gün boyunca ana eğitmenin anlatımları üzerinden not alması, WSET London School’ın eğitim kalitesine ne kadar önem verdiğini göstermiş oldu. Eğitmenlerin ara ara kendi aralarında çeliştikleri noktalar olsa da, bu bile aslında şarap dünyasının ne kadar derin ve komplike olduğunu gösteren noktalardan birisi oldu. Bir önceki eğitimimize kıyasla, tek eğitmen olması durumunda sadece o eğitmenin bakış açısı üzerinden bilgi edinme şansımız olduğu için çoklu eğitmene göre biraz daha kısıtlayıcı bir eğitim olabiliyor.

Eğitim boyunca sanırım en başarılı bulduğumuz kısım, eğitmenlerin tamamen objektif olması oldu. İngiltere, şarap yapımı konusunda daha çok yeni bir ülke olmasından ötürü; diğer bütün ülkelere karşı nötr yaklaşabiliyorlar. Fransa’da yaşadığımız biraz Fransız şarabı propagandasını burada yaşamamış olmak bizi sevindirdi 🙂 Hatta tam tersine, Fransızların yaptıkları gereksiz şarap elitliklerine bol bol gönderme yapmalarına bayıldık 🙂

Eğitim tadım setlerimizden bir örnek

Eğitimin başka bir başarılı yanı ise içeriğinde bulunan şaraplardı. 5 gün boyunca arka arkaya Dünya’nın farklı yerlerinden gelen birbirinden kaliteli 80’den fazla şarabı içmek; hem damağımızı geliştirmek için süper bir fırsat oldu, hem de tam anlamıyla bir damak ziyafeti yaşamış olduk. Özellikle seçilen şarapların, eğitim içeriğini birebir takip etmesi, oldukça takdirimizi topladı. Eğitimde üzerinde durulan bölgelerden neredeyse hiçbiri pas geçilmedi. Özellikle bazı bölgelerde 2 farklı benzer örneğin (Sofralık üretilmiş bir Avustralya Shiraz’ı vs üst segment üretilmiş bir Avustralya Shiraz’ı gibi) arka arkaya tadımını yapabilmek, kıyaslama ve damak kalibrasyonu yapabilmek açısından iyiydi.

Negatif Yorumlar

Fransa’da aldığımız WSET2 eğitiminde, 3 günlük olan benzeri yoğunluktaki bir kursta, özellikle bir gün içerisinde neredeyse sayısı 20’yi bulan şarap tadımlarını yapmakta ara ara zorlansak da, yine de kurs totalinde idare edebilmiştik. Fakat WSET3 için gerek kurs içeriğinin fazlası ile yoğun olması, gerekse +2 gün daha fazla şarap tadımı ve eğitim yorgunluğunun olması, totalde canımızı çıkardı diyebiliriz 🙂 WSET2 için Paris’e gittiğimizde kurs akşamlarında şehri gezerek bir yandan eğitimi geziye de çevirebilmişken, Londra’da neredeyse bütün akşamlar otele erken dönüp çalışmak zorunda kaldık.

Eğitim içeriği ise maalesef fazlası ile ezbere dayanıyor. Özellikle tadım kısmında, şarap spesifik yorumlar yapmak yerine, öğrencileri daha iyi kalibre edebilmek adına şaraplarda bulunan üzümlerin ve şarapların geldiği coğrafyaya göre değerlendirip yorumları hep onun üzerine yapıyorlar. Herhangi bir şişenin diğerlerinden farklı olgunlaşma ihtimali pas geçiliyor, genelde göstermesi gereken özellikleri göstermeyen şaraplar sırf spesifik bir bölgeden geldiği için farklı yorumlanabiliyor. Tadım bölümlerinde farklı ihtimaller çoğunlukla hiç değerlendirilmeden direkt olarak pas geçilebiliyor, ya da çok farklı veya özel gelen bir kokunun sebebine derinlemesine inilmeden direkt olarak pas geçilebiliyor. Kör tadımda belki çok daha farklı yorumlanabilecek şaraplar, sırf daha pahalı ya da özel bir bölgeden geldiği için olumlanabiliyor. Örnek üzerinden gitmek gerekirse ucuz bir Avustralya Shiraz’ı, sırf basit yapıldığı için fiyat/performans olmasına rağmen “Good” olarak tanımlanırken, Pauillac bölgesinden gelen bir Grand Cru, bütün sınıfın beklentileri karşılamamasına rağmen sırf Grand Cru olduğu için totalde “Exceptional” olarak tanımlanıyor.

Teorik eğitim kısmı ise sınıf içi eğitimlerde çok hızlı atlanıyor. Bir öğrencinin sadece dersler üzerinden sınavı geçebilmesi neredeyse imkansız. Zaten bundan kaynaklı olarak, kursa başlamadan önce en az 40-50 saatlik bir ev çalışması gereklilik olarak belirtiliyor. Normal şartlarda kitapta bulunan bütün konuların hakkını vererek yapılacak bir eğitimin en az 9-10 tam gün sürmesi gerekiyor. Bu açıdan düşünülünce, eğitim içeriğine göre dersler çok hızlı geçiyor. Aynı şekilde, WSET2 eğitimi ön şart olduğu için, orada işlenen konular sınıf içi eğitimlerde çok daha hızlı bir şekilde atlanıyor. Bundan ötürü eğer ki vaktiniz olursa, eğitim öncesinde WSET2 eğitim içeriğinin yeniden üzerinden geçmekte fayda var.

Özet

Özet olarak, 5 günlük consecutive eğitim fazlası ile zorlayıcı bir eğitim olsa da, özellikle tadım konusunda çok iyi damak geliştiriyor. Özellikle seçilen şaraplarda gerçekten paradan kaçınılmamış olması takdiri hak ediyor.

Sınav

Sınav, WSET2’ye göre oldukça zor. Toplam 3 aşamadan oluşuyor ve yaklaşık 3 saat sürüyor.

Sınav günü heyecanı

Teorik-Test: 50 adet çoktan seçmeli soru bulunan bu kısım, WSET2’den alışık olduğumuz formatta. Yine WSET2’de olduğu gibi çok basit sorular varken, oldukça detay sorular da bulunuyor. Geçme puanı %55 olduğu için sınavın geçmesi en kolay kısmı.

Teorik-Yazılı: Sınavın en zor kısmı. Toplam 4 ana sorudan oluşan bu yazılı kısımda çıkan sorular çok detay bilgi gerektiren konulardan oluyor. Cevap olarak ise çok spesifik tanımlamaların kullanılması isteniyor. Yani cevabından emin olmadığınız bir konuda fikir yürüterek ya tutarsa diyerek uzun uzun cevap yazmanın hiçbir faydası olmuyor 🙂

Bir de toplamda 4 soru olarak geçse de, bu soruların hepsinde 6-8 arası alt şık bulunuyor. Yani totalde 20-30 arası cevaplanması gereken soru bulunuyor. Geçmek için diğer bölümlerden bağımsız olarak bu bölümden de %55 almanız gerekiyor. İki teorik kısmın süresinin birlikte tutulması da zaman yönetimini oldukça önemli kılıyor. Yazılı kısım oldukça vakit aldığı için, test kısmını olabildiğince en hızlı şekilde çözerek bitirmek gerekiyor.

Kör Tadım: 1 adet beyaz, 1 adet kırmızı olmak üzere toplam 2 şarabın tadımının yapıldığı sınavda; asidite, gövde, alkol, tanen, aroma profilleri gibi tahlillerin ne kadar doğru yapılabildiği test ediliyor. Eğer ki sınavda basit bir beyaz, komplike bir kırmızı şarap gelirse çok şanslısınız; çünkü bunu ayırt etmesi çok daha kolay. Ama özellikle basit ama çok da kötü durumda olmayan bir kırmızı şarap gelirse, o zaman tamamen yanılma şansınız da var 🙂

Eğitimin 4. gününde yapılan tadım sınavı pratiğinde, 2 ters köşe şarap koymaları sonucunda sınıfın yarısının kalıp yarısının da ucundan geçtiği bir sonuç üzerine, tadım sınavı üzerine sınıf olarak kara kara düşünmeye başlamıştık. Böyle bir korkunun üzerine, son 2 günümüzün akşamlarını şarap barlarında bol bol şarap tadımı yapmaya harcadık. Hocalarımızın da tavsiyesi ile birlikte, tadım sınavı öncesinde en basit sayılabilecek bir beyaz (Pinot Grigio) ve bir kırmızı (Fransa’nın en ucuz şaraplarından bir kupaj) tadarak kalibrasyonumuzu yapmayı da ihmal etmedik. Gerçekten faydasını gördüğümüz bu taktiği sınava girecekler kişilere kesinlikle tavsiye ederiz.

Favori Şaraplar

Eğitim boyunca Dünya’nın bambaşka bölgelerinden şaraplar içmiş olsak da, içtiğimiz bu güzel şaraplara haksızlık etmemek adına favori listemizi de yapmayı ihmal etmedik.

İçtiğimiz en favori 6 şarabımız şunlar oldu:

  1. Domaine de la Vieille Julienne, Les Trois Sources Châteauneuf-du-Pape, Grenache, 2016, Kırmızı, Fransa, Châteauneuf-du-Pape: Burun ve damakta çok farklı şekilde tanımlanabilecek aromalar var. Kompleks, konsantre, üçüncül aromalar fazlasıyla hissediliyor. Tam anlamıyla mükemmel. 7.75
  2. Cillar de Silos, Torresilo Ribera del Duero, Tempranillo, 2020, Kırmızı, İspanya, Ribera del Duero: Burunda ve damakta kırmızı-siyah meyve kombinasyonu var. Damakta burunda olduğundan çok daha iyi. Tanenler kadifemsi, kompleksitesi yüksek. Bitişi en uzun içtiğimiz şaraplardan. 7.70
  3. Glaetzer, Bishop Shiraz, 2020, Kırmızı, Avustralya, Barossa Valley: Burunda siyah meyveler, meyan kökü, karabiber. Damakta aroma konsantrasyonu çok yüksek. Fıçı derinden geliyor, entegrasyonu güzel. Kompleks. Yıllandıkça daha çok üçüncül geliştirme potansiyeli var. Kesinlikle yıllandırarak denenmeli. 7.60
  4. Disznókó, Tokaji Aszú 5 Puttonyos, Furmint, 2013, Tatlı, Macaristan, Tokaji: Kompleksite muazzam. Aroma konsantrasyonu çok yüksek. Kayısı, pişmiş elma, bal, her şey var. Burundaki yoğunluk üst seviye. Damakta tatlılık seviyesi asidite ile dengelendiği için hiç rahatsız etmiyor, gövdesi yüksek ve uzun bitişli. 7.60
  5. E. Guigal, Côte-Rôtie Brune & Blonde de Guigal, Syrah, 2018, Kırmızı, Fransa, Northern Rhone: Burun ve damaktaki aroma konsantresi çok güzel. Tanenler biraz köşeli hissettirse de potansiyeli çok yüksek. Yıllandıktan sonraki değişimini çok merak ettik. Klasik bir syrah karakteristiğine sahip: siyah meyveler ve baharatlar, karanfil, karabiber, meyan kökü. 7.60
  6. Cloudy Bay – Sauvignon Blanc 2023 Beyaz Yeni Zelanda Marlborough: Burunda full tropik meyveler baskın, özellikle ejder meyvesi çok yoğun hissediliyor. Damakta aromaların yoğunluğu yüksek. Kompleks, temiz, aromatik. Bugün içmek için mükemmel bir şarap. 7.55

Fransa’da WSET2 Eğitimi

Şarap diyince herkesin aklına gelen ilk ülke şüphesiz ki Fransa’dır. Biz de şarap dünyasına gönlümüzü kaptırdığımızdan beri, keşfetmek için can attığımız coğrafyalardan birisi Fransa oldu. Şarap bilgimizi profesyonel eğitimler ile birlikte geliştirmeye karar verdiğimizde; eğitimimizi tabii ki ilk olarak Fransa’da alabilir miyiz diye araştırmaya başladık. Hem turistik açıdan doyuruculuğu, hem de İngilizce eğitim opsiyonu sağlaması ile birlikte, eğitimimizi Paris’te almaya karar kıldık.

The Wine School Paris‘te aldığımız WSET2 eğitiminin detaylarını anlatmadan önce, WSET sertifikasyonu hakkında hiç bilgisi olmayanlar için kısaca WSET nedir özetleyelim.

WSET

Wine & Spirit Education Trust, 1969 yılında İngiltere’de alkollü içkilerin ithalatı, dağıtımı ve perakendesinde uzman kişilere olan ihtiyacı gidermek üzerine eğitimler vermek amacı ile kurulmuş bir eğitim kurumudur. İngiltere, şarap üretimi açısından Dünya’da çok küçük bir paya sahip olsa da, şarap ticareti ve şarap uzmanlarının yetişmesi konusunda Dünya liderlerinden birisi. Günümüzde de WSET, sadece şarap değil farklı alkollü içecekler (bira, viski, sake vb.) üzerine de uzmanlık eğitimleri düzenliyor.

WSET şarap eğitimleri, 4 seviye olarak planlanmış ve her bir aşama ayrı olarak sertifikalandırılıyor. Şarap eğitimine yeni başlayan kişiler için şarap dünyasına bir giriş niteliğinde olan ilk seviye WSET1, temel şarap türlerini ve tarzlarını keşfetmeyi amaçlıyor. Eğer ki şarap dünyasına sıfırdan başlıyorsanız, bu sertifika tam size göre. Eğer ki hali hazırda yiyecek/içecek sektöründe çalışıyorsanız ya da uzun zamandır şaraba ilginiz varsa WSET1’i pas geçerek direkt olarak WSET2 eğitimini alabilmeniz mümkün. WSET2 almak için herhangi bir ön şart bulunmuyor. Biz de şarap genel kültürümüze güvenerek direkt olarak WSET2’den başlama kararı aldık.

İkinci seviye olan WSET2; şarap yapım süreçleri, dünyadaki temel şarap bölgeleri ve sistematik şarap tadımı konularına odaklanıyor. Bu aşamanın en güzel yanı, dünya şaraplarını yakından tanıma fırsatı vermesi. Eğitim boyunca anlatılan teorik bilgileri, aynı bölgelerden seçilen şarap seçkileri üzerinden yapılan şarap tadımları ile birlikte pratik olarak da deneyimlemek çok keyifli.

WSET2 ve WSET3 Sistematik Tadım Çizelgeleri

Paris’te WSET2 Eğitimi

The Wine School Paris, oldukça merkezi bir konumda yer alması ile birlikte ulaşımı kolaylaştırırken, minik bir Paris gezisi yapmaya da imkan veriyor.

The Wine School Paris’in bulunduğu tarihi bina

Paris’te WSET eğitimi almanın en güzel yanlarından birisi, bir yandan eğitimi alırken bir yandan da zengin şarap menüsüne sahip Fransız restoranlarında şaraba doyabilme fırsatı bulmanız. Gerek WSET eğitiminde içtiğimiz 48 farklı şarap ile, gerekse gezimiz boyunca farklı mekanlarda içtiğimiz güzel şaraplar ile birlikte, 5 günlük gezimizde şaraba tam anlamıyla doyduk diyebiliriz.

The Wine School Paris eğitim sınıfı

Minik bir sınıfta aldığımız eğitimin dilinin İngilizce olması sebebiyle, sınıfımızdaki herkes bizim gibi çok ulusluydu. Eğitmenimizin İranlı, sınıfı paylaştığımız diğer öğrencilerin ise Hintli, Tayvanlı, Amerikalı, Rus, Fransız ve Vietnamlı olması ile, tam anlamıyla bir kültür değiş tokuşu yaptık diyebiliriz.

Katıldığımız eğitimin programı, 3 gün boyunca saat 10:00-18:00 arasında tam gün olarak yapıldı. 3. günün sonunda ise 1 saatlik bir sınav ile birlikte eğitim sona erdi.

Eğitimden artakalan zamanlarımızda, Paris sokaklarının ve şarap barlarının tadını çıkardık. İlginç bir şekilde şarap barı sayısı oldukça az olsa da, Paris’te bulunan neredeyse bütün restoranlarda kadeh olarak farklı 6-10 adet şarap tadabilmek mümkün.

Sınav

WSET2 sertifikasında, programı başarı ile tamamlayabilmek için eğitimin sonunda yapılan çoktan seçmeli bir sınavı geçmeniz gerekiyor. 50 sorudan oluşan bu sınavı tamamlamak için sadece 1 saatiniz var. İlk başta biraz göz korkutucu gelse de, sınavı geçmek için sadece %55’i geçmeniz yeterli. Bundan kaynaklı olarak zaten %90 gibi bir başarı skalası mevcut.

3 günlük eğitimin ardından girdiğimiz sınavın sonuçlarını 6 hafta kadar beklemek zorunda kalsak da, şarap ile ilgili ilk profesyonel sertifikamızı almanın mutluluğu harikaydı.

Sertifikayı kapan Alp Ailesi 🙂

WSET3

Eğer WSET2 ağzınıza bir parmak bal çaldıysa ve devamını istiyorsanız, merak etmeyin devamı var 🙂 WSET3 ile şarabın dünyasına daha derinlemesine bir giriş yapabilmek mümkün. Dünyadaki şarap bölgelerinin özelliklerini (İklim, toprak, coğrafya) çok daha detaylı öğrenirken, bu özelliklerin şaraplara nasıl yansıdığını anlamak bu aşamanın temel konusu. Buna ek olarak farklı şarap yapım tekniklerinin şaraba olan etkisi de detaylı bir şekilde işleniyor.

Teorisi bol olduğu için diğer seviyelerin aksine bu aşama yazılı sınavı ile eğitimleri alanların gönlüne korku düşürüyor 🙂 Ayrıca bu aşamada kör tadım sınavı da yapılarak, sadece teorik kısım değil, pratikteki şarap bilgisi de test ediliyor.

Bu aşama ve sonrasında gelen WSET4 (Diploma) şarap ile profesyonel anlamda ilgilenenlere yada tabiri caizse şarap kurdu olan kişilere hitap ediyor. Daha bu seviyeye geçmeye şimdilik cesaret edemesek de, umarım onun yazısını da yazacağımız günler gelir:)

Favori Şaraplar

Eğitim boyunca Dünya’nın bambaşka bölgelerinden şaraplar içmiş olsak da, içtiğimiz bu güzel şaraplara haksızlık etmemek adına favori listemizi de yapmayı ihmal etmedik.

İçtiğimiz en favori 5 şarabımız şunlar oldu:

  1. Dominique Laurent, Chablis 1er Cru ‘Fourchaume’, Chardonnay, 2019, Beyaz, Fransa, Chablis: Burunda aroma profili oldukça yüksek, olgun sarı meyveler, ve geriden tropik meyveler hissediliyor. Damakta asiditesi yüksek, aroma yoğunluğu yüksek ve  kompleks bir şarap. 7.6/10
  2. Francois Villard, Côte-Rôtie Le Gallet Blanc, Syrah, 2018, Kırmızı, Fransa, Cote Rotie: Fazlası ile kompleks, siyah meyvelerin ön planda olduğu, aroma  konstantrasyonu yüksek olan bir şarap. 7.5/10
  3. La Ferme Du Mont, Mademoiselle Du Mont AOP, Shiraz, Grenache, Mourverde, Carignan, 2021, Kırmızı, Fransa, Cotes du Rhone: Çok zarif bir şarap, dengeli ve  komplex aromalara sahip, genç olmasına karşın içimi çok iyi. 7.45/10
  4. Château Fonroque, Château Cartier Saint-Émilion Grand Cru, Merlot, 2015,  Kırmızı, Fransa, Saint-Emilion: Güzel gelişmiş bir şarap. Burunda olgun meyveler baskın, tanenleri yumuşamış, damakta dengeli ve kompleks bir şarap, 7.45/10
  5. Roc de Calon, Les Terrasses Montagne-Saint-Émilion, Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Merlot, 2021, Kırmızı, Fransa, Saint-Émilion: Burunda olgun ve kuru meyveler. Damakta zarif ve kompleksitesi yüksek. Aromaları burun ve damakta oldukça yoğun. 7.45/10

Ek Bilgiler:

Konu ile ilgili WSET’in ve farklı eğitim kurumlarının kendi websiteleri üzerinden daha detaylı bilgi elde edinmek isterseniz:

Her bir aşama için ayrıntılı bilgi:
https://www.wsetglobal.com/tr/turkish-qualification-landing-page/

WSET 1: https://www.wsetglobal.com/media/11682/wset_l1wines_spec_en_jun2022_issue12.pdf
WSET 2:
https://www.wsetglobal.com/tr/turkish-qualification-landing-page/level-2-award-in-wines-tr/ https://www.wsetglobal.com/media/13167/wset_l2wines_specification_en_may2023_issue2.pdf
WSET 3:
https://www.wsetglobal.com/media/11731/wset_l3wines_specification_en_highres_may2022_issue2.pdf
WSET4: https://www.wsetglobal.com/media/12181/wset_l4wines_specification_en_aug2022.pdf

Dünya’nın farklı yerlerinde eğitimi alabileceğiniz yerler:
https://www.wsetglobal.com/where-to-study/

Türkiye’de eğitimi alabileceğiniz kurumlar:
IWSA: https://www.iwsa.com.tr/programlar/wset-sarap-yeterlilik-programlari/
Oenotrian Wine School: https://oenotrian.com/wineschoolturkey/

Bizim eğitimlerimizi tamamladığımız okullar:
The Wine School Paris: https://www.thewineschool.fr/ (WSET 2)
WSET School London: https://www.wsetglobal.com/wset-school-london/ (WSET 3)

The Wine School Paris‘te eğitim almak için daha detaylı bilgiler:
Program: https://www.thewineschool.fr/programmes?lang=en
Ücretler ve online rezervasyon: https://www.thewineschool.fr/book-online?lang=en&category=40ee4a77-b83e-4714-9ff4-faf738bf6ba2


Londra Şarap Barları (İngiltere)

WSET3 eğitimi için planladığımız 1 haftalık Londra seyahatimizde, akşamlarımızı tabi ki boş geçmedik. Hem damağımızı sınava hazırlamak ( 🙂 ) hem de yeni keşifler yapmak için Londra’da bulunan şarap barlarını olabildiğince keşfetmeye çalıştık. Aldığımız eğitimin yoğun bir çalışma gerektirmesi bu keşifleri zora soksa da, en azından 4 adet şarap barına uğrama fırsatı bulabildik ve Londra’nın sunduğu seçenekler ve şaraba verdikleri önem ile şarap severler için neden önemli bir yerde bulunduğunu tecrübe etmiş olduk.

İlk araştırmalarımızda bizi çok şaşırtan bir nokta, Londra’da bulunan şarap barlarının fazlalığı oldu. Örnek olarak, sadece WSET okulu çevresinde bulunan şarap bar yoğunluğu:

Yürüyüş mesafesi ile yaklaşık 30 dakikalık bir çember içerisinde bulunan şarap barları
Kaynak: Google Maps

Londra, gerek şarap barı sayısı gerek dünyanın her yerinden bulunan şarap çeşitliliği ile bir şarap sever için tam anlamıyla cennet gibi. Paris’te yaşadığımız şarap barı eksikliğinin üstüne burada adeta hayran kaldık. İngilizler içmeyi çok sevdiği için bar sayısı inanılmaz fazla, bunların içerisinde sadece şaraba yoğunlaşmış olanların sayısı da küçümsenemeyecek seviyede. Gelecek seyahatlerimizde, sadece bu şarap barlarını keşfetmek üzerine bir tatil planı yapmak için notlarımızı aldık.

Uğrama fırsatı bulduğumuz ve bir sonraki ziyaretimizde kesinlikle uğramayı planladığımız şarap barları (Google Maps’e eklemek için tıklayınız) ile ilgili aldığımız notlar:

Bedales of Borough Market

Pazartesi günü, önceden araştırıp seçtiğimiz çoğu şarap barının kapalı olması üzerine, rotamızı ender açık olan yerlerden birisi olan Bedales of Borough Market’a çevirdik. Mekan, genellikle İngilizlerin takıldığı oldukça lokal bir şarap barıydı.

Menülerinde toplam 20 adet kadeh şarap seçeneği bulunan bu şarap barında İtalya, Fransa, İspanya, Portekiz gibi farklı ülkelerin yanı sıra Gürcistan, Bulgaristan gibi daha az erişilebilir şarapları da bulabilmek mümkün.

Mekanın çeşitli şarap menüsü, bütün ürünlerden kadeh servisi yapılması mutluluk verici

Kadeh olarak Prosecco, Champagne ve Cremant d’Bourgogne seçeneklerini aynı anda servis eden ender gördüğümüz yerlerden birisi olması da ekstra hoşumuza gitti. Champagne ve Cremant d’Bourgogne sipariş ederek birbiri ile kıyaslama yapma fırsatı bulduk.

Mekanın hızlı servisi ve atıştırmalıklarını oldukça beğendik. Ahtapot ve sosisi birlikte şiş olarak getiren, aranciniyi ise safranlı yaptıkları bu mekanda lezzetlerin hepsi orijinal ve oldukça lezzetliydi. Özellikle Pazartesi günü bir şarap barına uğramak istiyorsanız, burası doğru bir tercih olabilir.

Mekanın dıştan görünüşü

Vagabond (Monument Şubesi)

Seyahatimiz boyunca açık ara gittiğimiz en iyi şarap barı olan bu mekanda, içecek servisi tamamen self-servis. Neredeyse 300 farklı çeşit şarabın, şarap dolaplarından self-servis olarak alınabileceği mekanda; kadehlerinizi 25ml, 125ml, 175ml’lik seçeneklerle doldurabiliyorsunuz. En uygunundan en pahalısına kadar farklı segmentten birçok şarabı içerisinde bulunduran mekan, şarap severler için damaklarını geliştirme fırsatı bulabilecekleri tam bir eğitim mekanı. Özellikle Hermitage, Chateaneuf-du-Pape gibi premium şarapları kadeh olarak servis ediyor olmalarına bayıldık. Londra’ya yolunuz düşmesi durumunda uğramanızı şiddetle tavsiye ederiz.

Vagabond’un iç mekanı

Farklı lokasyonlarda da aynı franchise konseptiyle benzeri mekanları bulabileceğiniz Vagabond’un en fazla seçenek olan şubelerinden birisi Monument şubesi.

Vagabond (Charlotte Street Şubesi)

Vagabond Monument’ten fazlası ile memnun kalmamız üzerine, Soho civarında gezerken birer kadeh şarap içmek için uğradığımız bu mekan, bize Vagabond Monument’i fazlası ile arattı. Mekan olarak daha küçük olması ve biraz havalandırma problemi bulunması bizim için olumsuz yönleri oldu. Yine de yaklaşık 100 adet civarı şarap çeşidinin bulunduğu bu mekanın bahar ve yaz aylarında daha keyifli olacağı kesin. Özellikle kış günleri için havalandırma problemi sebebiyle zor bir tercih olabilecek bu mekan, eğer ki Monument veya başka bir şubeye çok uzaksanız, yine de konsepti tecrübe etmek için gitmeye değer.

Baccalà Seafood & Wine Restaurant

Ana işletme konsepti restoran olsa da, Baccala şarap menüsüne çok özenmiş bir mekan. Haftalık olarak değişen kadeh şarap menülerinde yaklaşık 10 adet farklı seçenek bulunuyor. Şişe menüleri ise oldukça zengin. Konsept İtalyan mutfağı olduğu için, sadece İtalyan şarapları bulunuyor. Menüde şarapların geldiği bölgeler de ayrıntılı bir şekilde anlatılmış.

Şarap menüsünde şarapların geldiği bölgeler detaylı bir şekilde anlatılıyor

İtalyan ve Türk bir çiftin sahibi olduğu bu restoranda, biz gittiğimizde bir adet Türk garson da çalışıyordu.

Gerek yemeklerinden, gerekse ortamından fazlası ile memnun kaldığımız restoranı, özellikle leziz deniz ürünleri için ziyaret etmenizi öneririz.

Yemeğinizi beklerken yada şarabınızı yudumlarken şarap kitaplarını da okumak mümkün
Fiyatları biraz pahalı bulsak da, özellikle kalamar ve deniz ürünlü makarnayı fazlası ile beğendik.

Trivet

Milli gururumuz olan, ilk ve şimdilik tek Türk Master of Sommelier İsa Bal’ın ortağı olduğu, taze 2 Michelin yıldızlı (Biz gittiğimizde daha 1’di 🙂 ) restoran olan Trivet’te de bir akşam yemeğimizi yedik.

Taze WSET3’lüler olarak, şarap menülerini incelerken inanılmaz keyif alsak da, seçim yapmakta fazlası ile zorlandık, çünkü seçenek sayımız çok ve seçenekler mükemmel 🙂

İran’dan Kanada’ya kadar, dünyanın her yerinden şaraplara erişebileceğiniz Cellar isimli bu şarap menüsü, adeta şarap listelerinin kutsal kitabı diyebileceğimiz kadar zengin. Menü, şarabın tarihsel akışını ülkelerin isimleri ile birlikte göstererek başlıyor.

İngiltere’de kadeh Türk şarabı içebileceğiniz ender mekanlardan birisi olan bu restoranda hem beyaz hem de kırmızı şişe seçeneklerinde Gürcistan-Ermenistan-İran-Türkiye ülkeleri listenin başında bulunuyor. Bu da şarabın tarihine ne kadar önem verdiklerini gösteren noktalardan birisi olarak göze çarpıyor. İncelemek isteyenler, menünün online versiyonuna buradan erişebilirler.

70 sayfalık, adeta bir kitap olan bir şarap menüsü: Cellar
Trivet’te bütün farklı şarap konseptleri için farklı şarap kadehleri bulunuyor, kadehler ise Paşabahçe’den.

Genel Yorumlar-Notlar

  • Perşembe-Cuma-Cumartesi günleri mekanlar inanılmaz kalabalık. Özellikle mesai bitişlerine denk gelen saatlerden itibaren (17-18) mekanlarda yer bulabilmek imkansız hale geliyor. Perşembe günü saat 18:15 itibariyle gezdiğimiz en az 5-6 adet şarap barının (Bir tanesinin kapasitesi çok büyük olmasına rağmen) hepsi doluydu. Saat biraz daha geçtikten sonra mekanlar boşalmaya başlasa da, Cuma ve Cumartesi günleri kalabalık çok daha fazla. Bu nedenle özellikle yoğun günler için rezervasyon yaptırmak şart.
  • Eğer seyahatiniz Pazartesi gününe denk geliyorsa, gitmek isteyeceğiniz mekanların çoğu kapalı olabilir. Google Maps’te neredeyse bütün mekanların açılış-kapanış saatleri güncel olarak bulunuyor. Bir mekana gitmeden önce açık olup olmadığına bakmanızı öneririz.

Favori Şaraplar

Bu barlarda dünyanın farklı yerlerinden bir çok şarap içmiş olsak da, bazı içtiğimiz şaraplar o kadar iyiydi ki, favori listemizi de eklemeden yapamadık.

İçtiğimiz en favori 3 şarabımız şunlar oldu:

  1. Clos des Papes (Paul Avril), Châteauneuf-du-Pape, Syrah, 2017, Kırmızı, Fransa Châteauneuf-du-Pape: Damaktaki aroma yoğunluğu üst düzey. Siyah, kuru meyveler, kuru et, orman zemini. Üçüncül aromalar çok güzel oluşmuş. Bitişi şimdiye kadar içtiğimiz en uzun şaraplardan birisi. Tarzı mükemmel. 7.9/10
  2. Gallimard Père & Fils, Cuvée de Reserve Blanc de Noirs Champagne Brut N.V., Pinot Noir, Köpüren Şarap, Fransa, Champagne: Burunda ekmek, maya kokuları hakim. Rengi açık, köpüklülük oranı normal şampanyaya göre biraz daha az. Damakta dolgunluğu güzel, hafif olgun elmalar, kalıcılık uzun, gövde yüksek. Dengeli ve keyifli içim. 7.5/10
  3. Cune (CVNE), Gran Reserva, Tempranillo, 2017, Kırmızı, İspanya, Rioja: Burunda kokular kompleks, damakta biraz fıçısı ilk başta fazla gelse de açıldıkça dengelendi. Güzel bir yemek eşlikçisi, dengeli bir şarap. 7.35/10

İngiltere Şaraphaneleri (Kent, East Sussex)

WSET3 eğitimi için planladığımız 1 haftalık Londra seyahatimizde, İngiltere’ye kadar gelmişken, dünyanın en yeni şarap bölgelerinden birisi olan bu coğrafyayı keşfetmekten geri durmadık.

İngiltere, her ne kadar şarapla yeni yeni küresel ısınmanın etkileriyle anılmaya başlanmış olsa da, aslında buradaki şarap tarihi çok eski. M.S. 1. yüzyılda İngiltere’yi işgal eden Romalılar yerel iklimin ve toprağın üzüm yetiştirmeye yönelik potansiyelini fark etmişler ve bölge genelinde üzüm bağları kurmuşlar. Şarap üretimi uzun yıllar bölgede devam etse de, özellikle 1. ve 2. Dünya Savaşları’nın etkileriyle birlikte şarap üretimi sekteye uğramış, ülke çapında önemini kaybetmesi ile birlikte ülkedeki üzüm bağları sökülmüş. 1970’lerde ise sektör yeniden canlanmaya başlamış. 1988 yılında Nyetimber‘ın kurulması ile birlikte inanılmaz bir ivme yakalanmış. Günümüzde ise Birleşik Krallık sınırları içerisinde 900’den fazla şaraphane bulunuyor.

Kısıtlı vaktimizi efektif bir şekilde kullanabilmek adına, English Wine Tasting Tours tur acentasından kapalı-özel bir tur rezervasyonu yaptık. Bahar ve yaz aylarında, daha uygun fiyatlara her hafta sonu açık turlar da düzenleyen bu firmadan bütün gezimiz boyunca fazlası ile memnun kaldık. Özellikle rehberimiz Justin, gezinin her anında bizimle çok ilgilendi.

Uğrama fırsatı bulduğumuz şaraphaneler ve diğer turistik gezi noktaları (Google Maps’e eklemek için tıklayınız) ile ilgili aldığımız notlar:

Wayfarer Wines

Şimdiye kadar dünyada ziyaret ettiğimiz en butik üreticilerden birisi olan Wayfarer, bir aile işletmesi. Baba Jeff Ashford’ün hayali olan bu şaraphane fikrini çocuklarıyla paylaşması ile birlikte, 2 çocukları ile birlikte bu işe girişmişler. Günümüzde yıllık 3000-5000 şişe arası bir üretime sahipler. Toplam 7 dönüm arazi içerisinde 3000 adet asmaları var. Binaları ise küçük bir konteyner gibi, inanılmaz butik. Üretim tesisleri yok, şarap üretimi süreçlerinde halihazırda olan şarap üreticileriyle çalışıyorlar.

Sadece Cuma-Pazar günleri arası açık olan bu işletmede 5 kadeh şarap ve peynir eşleştirmesi toplam 25£. Toplamda 3 beyaz (Pinot Gris, Chardonnay, Bacchus), ve 2 rose (Pinot Noir-Sek, Pinot Noir-Hafif Tatlı) şarap tattığımız bu mekanda, İngiliz şaraplarının klasik özelliklerini (yüksek asit, düşük-orta gövde) tecrübe edebilmek mümkün. Almanya’da çok meşhur olan ve soğuğa dayanıklılığı nedeniyle tercih edilen Bacchus üzümünü böylece ilk defa denemiş olduk 🙂

Tamamen çim kaplı, yeni dikilmiş Wayfarer Bağları

Woodchurch Wine

Wayfarer ile yaklaşık 5 dakikalık araba mesafesinde olan Woodchurch, gezimizdeki ikinci durağımız oldu. 3 adet köpüklü, 3 adet normal olmak üzere toplam 6 farklı şaraba sahip olan bu şaraphanede 3x50ml’lik şarap tadım menüsünün fiyatı 12.5£. Wayfarer’a göre biraz daha büyük olan bu tesisin, mükemmel manzaralı bir balkonu ve bahçesi var.

Tadım anlatımı sırasında özellikle şaraphanenin de sahibi olan Graham’ın kendi şarabına olan ilgisi ve hakimiyetine hayran kaldık. Anlatım boyunca üretim sırasındaki en ince detaylara kadar bizimle paylaştı. Şarabın ilk fermantasyonu başka tesislerde tamamlanırken, özellikle köpüklülerin olgunlaştırılma aşaması için kendi tesislerini kurmuşlar, yani üretimlerinin yarısını kendi tesislerinde yapıyorlar.

Şaraba daha deneysel yaklaşan, farklı üzümleri birlikte fermente etme gibi farklı teknikleri de deneyen bu üreticiye, vaktiniz olursa hem hoş sohbetleri hem de lezzetli şarapları için kesinlikle uğramanızı öneririz.

Balfour Winery

Bölgede gittiğimiz en büyük üretici Balfour oldu. Denizli’de bazı şaraphanelerde görmeye alışık olduğumuz, üretim tanklarının bina dışında olmasını burda da görmemizle bayağı bir şaşırdık. Yeterli alan olmamasından kaynaklı yapılan bu tasarımın buradaki problemi tabi ki sıcaklık değil, soğukluk 🙂 Şarapların olgunlaşmaya devam edebilmesi için özellikle kış aylarında ısı ayarı yapılabilen tanklar kullanıyorlar.

Mekan olarak en şık ve en büyük olan bu üreticinin sunumları ve ortamı gerçekten harikaydı.

Bir çok farklı tadım seçeneğine kendi web sitelerinden erişebileceğiniz bu şaraphaneye, özellikle İngiliz kırmızı şarabı içmek için uğramanızı kesinlikle öneririz. Güzel manzarası eşliğinde öğle ya da akşam yemeği yemek için de ideal bir mekan.

Turistik Noktalar

Sussex bölgesinde, bir çok tarihi yapı da bulunuyor. Bölgeye kadar seyahat etmişken, eğer ki vaktiniz olursa, buralara da kesinlikle uğramanızı öneririz. İngiletere’nin görece kırsal olan bu bölgesindeki manzalara biz hayran kaldık.

Battle Abbey: Fransa-İngiltere arasında gerçekleşen Hastings Muharebesi’nin gerçekleştiği alana yapılmış olan manastır, özellikle savaş zamanından bir çok kalıntıya ev sahipliği yapıyor. İçeriyi gezmenin 3-4 saati bulacağını söyledikleri tarihi alanı kısıtlı vaktimizden ötürü maalesef gezemedik. Yine de manastırı dışarıdan görmeye değdi. Ek olarak, buraya ev sahipliği yapan Battle kasabası, tam bir klasik İngiliz kasabası. İçerisinde bulunan çok eski tarihi evleri ve şirin kafeleri ile kesinlikle görmeye değer bir kasaba.

Binayı adeta yosun kaplamış

Bodiam Castle: Battle Abbey’e 15 dakikalık mesafede bulunan bu kaleyi yine vakitimizin kısıtlı olmasından ötürü maalesef sadece dışarıdan görebildik. Ortamı çok güzel olan bu kale ve çevresi görmeye kesinlikle değer.

İçeriye girecek fırsatı bulamasak da, dışarıdan bile görmesi pek keyifli bir yera

The Bull at Benenden: Öğle yemeğimizi turumuzun ayarladığı şekilde Benenden kasabasındaki The Bull isimli mekanda yedik. Klasik bir İngiliz kasabasında klasik bir öğle yemeği nasıl oluyor diye merak ediyorsanız, burası tam adresi.

Hamburger ve rose şarap çok uyumsuz bir ikili olsa da, burada fazlası ile tercih ediliyor. Kırmızı şarap yokluğundan olsa gerek 🙂

Genel Yorumlar-Notlar

  • Bölgenin iklimi sebebiyle en yaygın üretim yapılan şarap türleri beyazlar, köpüklüler ve roselar.
  • Bütün şarapların asiditesi çok yüksek, genel olarak aroma profilleri yeşil meyveler ve citrus ağırlıklı.
  • Bölgede köpüklü şarap yapan çoğu üretici, geleneksel yöntem ile üretim yapmayı tercih ediyor.
  • Bölgedeki çoğu üretici Pinot Noir üzümü yetiştiriyor. Ağırlıklı olarak köpüklü şarap yapımında kullanılsa da, çoğu üreticide rose şaraplar da görebilmek mümkün.
  • Kırmızı şarapları ise sadece çok sıcak geçen yazların sonunda üretebiliyorlar, bu yüzden her rekolteden kırmızıları maalesef mevcut değil.
  • Bağların bitki örtüsü çok orjinal. Genel olarak çok yoğun bir çim örtüsü var, süngerimsi yapısı ile inanılmaz su tutması bizi çok şaşırttı.
  • Soğuk bir bölge olduğu için Alman üzümleri çok yaygın. Özellikle Bacchus üzümünü her şaraphanede görebilmek mümkün. Dornfeller gibi kırmızı üzümler de yetiştiriliyormuş ama biz deneme fırsatı bulamadık.
  • Bağlar genelde sık dikim ve sıra aralarındaki çim örtüsü genel olarak korunuyor. 

Favori Şaraplar

İçtiğimiz en favori şaraplar ise şunlar oldu:

  1. Woodchurch Winery, Field White Bacchus, Chardonnay, 2022, Beyaz: Bacchus üzümünün aromatik profili ile Chardonnay’in daha yüksek ve yağımsı gövdesi güzel bir denge oluşturmuş. Burunda yoğun, damakta asidite-alkol dengeli, gövdesi yüksek, keyifli ve zarif bir şarap. 7.30/10
  2. Woodchurch Winery, Classic Brut NV, Chardonnay, Pinot Noir, Meunier, Beyaz: Burunda meyvemsilik ön planda, geleneksel metod üretimine göre ekmek-bisküvi-hamur işi kokuları az. Asidite normal bir köpüklüye göre çok yüksek, meyvemsiliği de aynı metot ile yapılan köpüklülere göre çok daha fazla. Dolgunluğu güzel. Aromatik şaraplar sevenler için güzel bir alternatif köpüklü şarap. 7.20/10
  3. Balfour Wines, Brut Rose, Pinot Noir, Chardonnay, Pinot Meunier, 2018 Rose Köpüren Şarap: Burunda greyfurt, limon, elma, ekşi kiraz, fresh. Rose olması ile birlikte arka plandan gelen kırmızı meyvemsi aromalar var. Köpüklülüğü ve dolgunluğu süper. Normalde rose şarap tercih etmeyecek kişilerin tercih edebileceği bir şarap. 7.15/10
  4. Wayfarer Wines, Wandering Wayfarer, Bacchus, 2022, Beyaz: Burunda oldukça çiçeksi ve yoğun bir aroma profili, hanımeli, portakal çiçeği gibi kokular. Damakta çok hızlı bitiyor fakat asiditesi yüksek ve dengeli. Damakta da burunda gelen aromaların hepsi geliyor. Mineralite yüksek. Bitişi kısa olmasa çok daha keyifli olabilirdi. 7/10

2023 – Tadı Damağımızda Kalanlar

Her sene sonunda, o yıl boyunca tattığımız şarapların üzerinden geçerek en çok etkilendiklerimizi seçiyoruz. Etkilendiğimiz bu şarapların üzerine konuşmak, bize oldukça keyif veriyor. Gerek arkadaşlarımız sorduğunda, gerekse geriye yönelik hızlıca bakmak istediğimizde kolayca erişebilmek adına, bu sene blogumuzu da açmamızın şerefine, blogumuza yazı olarak ekleme kararı aldık 🙂

Listemizi; yurt dışı ve yurt içi olarak ikiye ayırdık. İçtiğimiz meyve şaraplarını ise, klasman karışıklığı olmaması adına listelerin sonuna bonus olarak ekledik.

Yabancı Şaraplar

1. Monte Tokaj, Tokaji Aszú 6 Puttonyos, Furmint, 2002, Beyaz-Tatlı, Macaristan, Tokaj: Mükemmel bir burun, bal, sarı kuru ve olgun meyveler. Kokladıkça aroma derinliği artarken, damakta da çok dolgun ve kalıcı, tatlılığı hiç rahatsız etmiyor. Tatlı şarap sevmeyen bizi bile gönülden fethetti, kesinlikle olağanüstü bir şarap. 8/10

Kaynak: https://vinagora.hu/hu/eremkereso/2874

2. Maturana, MW, Carmenere, 2018, Kırmızı, Şili, Colchagua Valley: Burunda aroma profili çok yoğun. Carmenere’in klasikleşmiş aromaları üst seviyede. Ahududu, meyan kökü, kırmızı-siyah meyveler bir arada. Damakta asidite kuvvetli, tanenler aşırı zarif, burundaki aromaların hepsi mevcut, alkol-tanen-asidite dengesi muazzam, bitişi uzun. Tam anlamıyla hayranlık yaratıcı bir şarap. 7.95/10

Kaynak: https://www.vivino.com/US/en/maturana-mw/w/4786576

3. Fairview, Shiraz, 2009, Kırmızı, Güney Afrika, Coastal Region: Burunda üçüncül aromalar inanılmaz hakim. Mantar, orman tabanı, tütün, füme et. Arka planda mükemmel siyah meyveler var. Damakta aynı aromaları yoğun bir şekilde hissediliyor. Güney Afrika şaraplarına has barut aroması da mevcut ama bu şaraba özgü çok hafiflemiş ve derinden bir kompleksite katmış. Tanenler yumuşak. 7.85/10

Kaynak: https://wine.co.za/wine/wine.aspx?WINEID=27153

4. Boutari, 1879 Boutari Legacy, Xinomavro, 2017, Kırmızı, Yunanistan, Naoussa: Burunda arkadan gelen üreticinin de üzerine vurguladığı bir taze domates kokusu var. Olgun siyah meyveler fıçı ile güzel harmanlanmış. Damakta tanenler hissediliyor, hafif köşeli. Biraz daha yıllansa inanılmaz olma potansiyeline sahip. Şu andaki halinde bile yeterince dengeli. Aromalar damakta patlıyor. Bugün içmek için harika. 7.75/10

Kaynak: https://www.vivino.com/US/en/boutari-wineries-eighteen-seventynine-boutari-legacy/w/2160237

5. Dominique Laurent, Chablis 1er Cru ‘Fourchaume’, Chardonnay, 2019, Fransa, Chablis: Burunda aroma yoğunluğu yüksek, tatlı olmamasına karşın şeker-bal kokusu baskın. Damakta tropik meyveler geliyor. Kompleks ve aroma yoğunluğu başarılı. 7.6/10

Kaynak: https://www.aeondewine.com/shop/goods/goods.aspx?goods=A106-4542312024078

6. Havas & Timar, Franom Hordovalogatas, Cabernet Franc, 2017, Kırmızı, Macaristan, Eger: Burunda Cabernet Franc’a ait karakteristik kokular mevcut, menekşe baskın. Olgun siyah meyveler ve fıçıdan gelen aromalar mevcut, zengin bir burun. Damakta asidite hala kuvvetli, aroma profili yoğun, kompleks. Süper lezzetli bir şarap. 7.55/10

Kaynak: https://winenotbudapest.hu/Havas-Timar-Franom-Hordovalogatas-Cabernet-Franc

7. Donkiesbaai, Hooiwin, Chenin Blanc, 2022, Beyaz-Tatlı, Güney Afrika, Stellenbosch: Burunda aroma yoğunluğu yüksek. Ayva tatlısı, tatlı baharatlar, armut, hafif şekerli kokular. Damakta gövdeli, bitişi uzun, tatlılık oranı çok güzel ayarlanmış, şekeri damağı yormuyor ve dengesi süper. Damakta ıhlamur balı, çiçek balı, çam balı hepsini aynı anda hissetmek mümkün. Çok başarılı bir tatlı şarap örneği. 7.5/10

Kaynak: https://www.vivino.com/DE/en/donkiesbaai-hooiwijn/w/2116316?year=2022

Bonus 1: Ainoa Winery, Sametti, Yaban Mersini, 2019, Meyve, Finlandiya Mustikkaviini, Blabarsvin: Burunda ve damakta yaban mersini aromaları patlıyor. Tatlılığı yorucu seviyede değil. Küp Vişne Şarabı’nın daha az alkollü ve yaban mersinlisi gibi. Tatlı şarap sevenler için birebir. 7.5/10

Kaynak: https://www.alko.fi/en/products/607864/Ainoa-Sametti-2019/

Yerli Şaraplar

1. Chamlija, Magnus, Cabernet Sauivgnon, Merlot, Petit Verdot, Cabernet Franc, 2019, Kırmızı, Türkiye, Kırklareli: Burunda siyah meyve aromaları hakim, Cabernet Sauvignon baskınlığından gelen bir frenk üzümü var. Damakta asidite yüksek, tanen yüksek ama yumuşamış. Fıçı hissediliyor ama yoğun değil. Meyve aromaları çok güzel. Bitişi uzun ve kompleks bir şarap. Biraz daha yıllanırsa mükemmel olur. 7.8/10

Kaynak: https://degustasyon.net/chamlija-magnus-2019-kirklareli/

2. Pamukkale, L, Chardonnay, Narince, Sauvignon Blanc, 2019, Beyaz, Türkiye, Denizli: Burunda tereyağı, olgun sarı meyveler, ıhlamur balı, geriden gelen şeftali ve yeşil biber, armut, ayva. Damakta asiditesi kuvvetli, aroma profili çok geniş. Kupajlanan bütün üzümlerden gelen bazı özellikleri hissetmek mümkün. Fıçı çok derinden hissettiriyor. Kalıcılığı yüksek, gövdesi büyük, kompleks bir beyaz şarap. 7.7/10

Kaynak: https://iyisarap.to/products/pamukkale-l-kirmizi
(Resimdeki şarap L isimli şarabın kırmızısının 2018 rekoltesi olup, beyaz versiyon görsel bulunamadığı için temsili olarak eklenmiştir.)

3. Kuzeybağ, Kösetevek, 2022, Kırmızı, Türkiye, Elazığ: Burunda parfüm denilebilecek bir aroma yoğunluğu var. Koyu kuru erik, marmelat, olgun siyah meyvelerle harmanlanmış çilek gibi kırmızı meyveler. Damakta dengesi süper, aroma yoğunluğu çok yüksek; asidite, gövde ve aromalar dengeli. Koyu siyah meyveler tatlı tatlı geliyor. Mükemmel bir lezzet. 7.65/10

Kaynak: https://www.vivino.com/DE/en/kuzeybag-kosetevek/w/8103799?year=2022

4. MMG, Şatomet, Bornova Misketi, 2022, Beyaz, Türkiye, İzmir: Burunda çiçeksi kokular hakim, beyaz gül, yasemin. Damakta şeftali tadı yoğunlukta, sarı meyveler geliyor. Aroma yoğunluğu üst seviyede. Bitişi uzun, harika bir misket örneği. 7.65/10

Kaynak: https://degustasyon.net/satomet-bornova-misketi-2011-urla/ (Resimdeki şarap, aynı şarabın eski etiketleri olsa da, güncel etiket görsel bulunmadığı için temsili olarak kullanılmıştır.)

5. Kastro Tireli, Alkaia, Syrah, Mourverde, 2014, Kırmızı, Türkiye, Manisa: Burunda kuru erik ve yoğun siyah meyveler mevcut. Bunların yanında domates salçası gibi kokular mevcut. Fıçıdan gelen vanilya var. Damakta fıçı hissediliyor ama arka plandan çok güzel eşlik ediyor. Burunda bulunan bütün aromalar damakta da mevcut. Kompleksite yüksek, bugün içmek için çok iyi durumda. 7.65/10

Kaynak: https://degustasyon.net/kastro-tireli-alkaia-2014-akhisar/

6. Taneanda, Caladoc, 2015, Kırmızı, Türkiye, Tekirdağ: Burunda aroma yoğunluğu çok kuvvetli, koyu siyah meyveler, kuru erik, baharat. Damakta çok güçlü, tanenler hala kuvvetli ama damağı çok yormuyor. Aroma yoğunluğu damakta çok güzel. Fıçı olmamasına karşın çok güzel olgunlaşmış. Kesinlikle fiyat-performans bir şarap. 7.65/10

Kaynak: https://degustasyon.net/taneanda-caladoc-2015-tekirdag/

7. Perdix, Bornova Misketi, 2022, Beyaz, Türkiye, İzmir: Burunda klasik bir bornova misketinde bulunan çiçek aromaları yoğunlukta. Hafif portakal gibi citrus kokuları da var. Damakta asidite kuvvetli, aroma yoğunluğu çok yüksek, çok dengeli. Süper bir misket örneği. 7.6/10

Kaynak: https://degustasyon.net/perdix-bornova-misketi-2018-izmir/ (Not: 2022 rekoltenin etiket görseli bulunamadığı için, 2018 kullanılmıştır.)

8. Paşaeli, Wild Fermented, Çal Karası, 2022, Kırmızı, Türkiye, Denizli: Renk koyu kırmızı. Burunda kırmızı meyveler, çilek, tatlı reçel kokuları var. Aroma yoğunluğu çok kuvvetli. Damakta tanenler hissediliyor. Asidite kuvvetli, gövde orta, bitişi uzun. Fıçı var ama hiç hissedilmiyor. Mükemmel bir dengesi var. Girit’te içtiğimiz güzel Liatiko’ları andıran, başarılı bir Çal Karası örneği. 7.5/10

Kaynak: https://www.wineanatolia.com/pasaeli-wild-ferment-calkarasi-red-wine-pack-of-12/

Bonus 2: Küp, Vişne Şarap Likörü, Vişne, 2022, Meyve-Fortified, Türkiye, Denizli: Yıllardır favori şaraplarımızdan biri olan Küp’ün Vişne Şarap Likörü’nü (Eski ismi Mistel Şarabı) ilk yaptığımız en iyiler listesine eklemeden geçmek olmazdı. Yıllardır aynı kalitesini koruyan ve saf vişneden oluşan bu şarap, fortifiye yöntemi ile yapılıyor.

Burunda ve damakta buram buram vişne aromaları, damakta gövdeli, şekerlilik oranı çok düşük, alkol yoğunluğu boğazı yakıyor, bitişi uzun. Tatlılara mükemmel eşlikçi, gece sonu şarabı olarak 1 kadeh tüketmesi çok keyifli. 8/10

Kaynak: https://iyisarap.to/products/kup-visne-likor-sarabi

Bonus 3: Sanford, Mystic Muse, Çilek, 2023, Meyve, Türkiye, Afyon, Aydin: Burunda ve damakta çilek aromaları üst seviyede, aroma yoğunluğu kuvvetli, tatlılık çok az. Gövdesi düşük, bitişi orta bir şarap. Tam bir yazın havuz kenarı şarabı. Üst kalite bir meyve şarabı. 8/10

Kaynak: https://iyisarap.to/products/mystic-muse-blush

Güney Amerika Şarapları & Şarap Barları (Peru, Bolivya, Şili, Arjantin)

Güney Amerika, gezmek için yıllar boyu hayalini kurduğumuz bir rotaydı. Özellikle Machu Picchu, gezi listemizin hep en üstünde yer alıyordu. Pandemi ve çeşitli sebeplerden ötürü birkaç kere iptal etmek zorunda kaldığımız Peru gezimizi, 2023 yılında rotayı büyüterek Büyük Güney Amerika rotası ile gerçekleştirme fırsatı bulduk. Gezimiz tamamen kültürel noktalar üzerinden kurgulanmış olsa da, uğradığımız şehirlerde bol bol şarap keşfetmeyi de ihmal etmedik.

Rotamız üzerindeki en büyük şarap bölgeleri Şili ve Arjantin’de çok kısa vakit geçirmiş olmamıza karşın bütün gezimizi şarap üzerine kurguladık. Peru ve Bolivya gibi şarap konusunda popüler olmayan yerlerde ise sürpriz keşiflerde bulunduk. Her gezimizde olduğu gibi, bu gezimizde de şarap peşinde koştururken çok keyifli anılar biriktirdik ve kürkçü dükkanımıza geri döndük.

Güney Amerika Şarap Bölgeleri
Kaynak: https://www.ozclarke.com/2017/12/01/world-of-wine-discover-south-america/

Uğrama fırsatı bulduğumuz barlar, şaraphaneler ve diğer turistik gezi noktaları (Google Maps’e eklemek için tıklayınız) ile ilgili aldığımız notlar:

Lima (Peru)

Lima, birçok şarap kavına ve şarap barına ev sahipliği yapsa da, şehirde kesinlikle şarap kültürü yaygın değil. Var olan şarap barlarında çoğunlukla İspanya, Arjantin, Şili gibi diğer ülkelerin şarap seçenekleri bulunuyor. 1600’lü yıllarda 80 milyon litre civarı şarap üretimi yapan ve günümüzde sadece Ica Vadisi’nde 85 adet üretici olan Peru’da, bu şarap seçeneklerinin çoğunu maalesef şarap barları ve restoranlarda bulabilmek mümkün değil. Ülkenin en yaygın içeceği olan ve bir brandy türü olan Pisco, genel olarak ülkedeki içki kültürüne hakim. Bundan kaynaklı Peru, şarap konusunda ülkemize hem kültürel hem de tarihi olarak benziyor.

Peru’da ilgimizi çeken en ilginç konu bağların dikim şekilleriydi. Sıcaktan ve kuşlardan korunma adına asmalar birbirine hem çok sık dikilmiş hem de üstlerine tamamen file geçirilmişti.

Curador Wine Bar & Shop

Zaman konusunda şimdiye kadar en dakik gördüğümüz mekanlardan. Gittiğimiz gün saat akşam 8’de açılan bu mekana 7:45’te varmış bulunduk. İçerisi açık ve hazır gözükse de, tam açılış saatine kadar bizi bekleterek saat 8’de aldılar. 🙂 prensiplerine uymalarından ötürü tebrik ederek giriş yaptığımız bu mekanın yemekleri oldukça güzeldi, özellikle mantarlı pizzalarını çok sevdik.

Kadeh seçenekleri haftalık olarak değişen bir menüye sahip olan bu şarap barında, her hafta farklı 3 adet beyaz ve 3 adet kırmızı şarap tadabilmek mümkün. Şaraplar genelde Peru, Arjantin ve Şili bölgelerinden seçilmişti, bizim tadım yaptığımız gün 1 adet Fransız şarabı da vardı. Daha farklı şaraplar sormanız durumunda (özellikle Peru şarapları) 1-2 tane daha şişe açarak size ekstra yardımcı olabiliyorlar. Servisleri ise inanılmaz profesyoneldi. Şarap seçkilerinde ortalama bulduğumuz şaraplar olsa da, keyifli bir akşam yemeği için çok keyifli bir mekandı.

Perfect Blend Cata y Maridaje

Dil bariyerinden ötürü anlaşmakta biraz zorlandığımız bu şarap barında, Google Translate sayesinde bir nebze anlaşmayı başarabildik. 1 kadeh (15 cl) şarabı yaklaşık 25 SOL (6 USD)’ye alabileceğiniz bu mekanda, eğer şarap tadımı isterseniz kişi başı 3 adet 5 cl’lik küçük şarabı yaklaşık 60 SOL (16 USD)’ye alabilirsiniz. Kadeh şarap almanın çok daha mantıklı olduğu bu şarap barında, seçeneklerinizi mutlaka sormayı ihmal etmeyin. Mekana ilk ulaştığımızda kadeh olarak sadece 2 adet seçenek varken, deneyip devamı yok mu diye sordukça totalde 6-7 adet açık şişeden servis etmeye devam ettiler. Seçenek olarak yine dünyanın her yerinden şarapların bulunabildiği bu mekanda ağırlıklı olarak Peru-Arjantin-Şili şaraplarına ulaşabilmek mümkün.

La Viniteca

Ana özelliği şarap kavı olan bu mekanda, normalde Coravin ile birlikte kadeh servisi de yapılıyor. Biz gittiğimizde Coravin’leri bozuk olduğu için tadım yapamadık ancak kalabalık giderseniz şişe açtırarak içebilmeniz de mümkün. Şarap kavları çok zengin, çalışanları İngilizce biliyor ve çok ilgili. Peru’da şarap hakkında İngilizce konuşabildiğimiz ilk yer oldu. Sorduğumuz bir çok soruya cevap verdiler. Sadece bunun için bile ziyaret etmeye değer.

Kavda bulunan masalarda şişe yada kadeh servis almak da mümkün

La Esquina Bar de Vinos

Google Maps üzerinden eski menülerinde bol bol kadeh şarap seçeneği olduğunu görerek ziyaret ettiğimiz bu şarap barına ulaştığımızda, sadece şişe servisleri olduğunu gördük ve çok büyük bir hayal kırıklığına uğradık. Ömrü hayatımızda kadeh servisi olmayan bir şarap barı da görmüş olmanın hafifliği ile birlikte, hız kesmeden keşiflerimize devam ettik.

Bonus: ChocoMuseo

Muscat üzümünden yapılan bir üzüm brandy’si olan Pisco bazlı farklı likörler yapan bu mekanda ücretsiz olarak bütün içeceklerin tadına bakabilirsiniz. Lezzet olarak birbirinden farklı likörlere sahip olan bu mekanda, biz özellikle ejder meyvesi (Passion Fruit) ve yer kirazı (Goldenberry) bazlı likörlerine bayıldık.

Pisco bazlı Ejder Meyveli Çikolata Likörü
Kaynak: https://www.chocomuseo.com/peru/online-store/chocolate-liqueur/

La Paz (Bolivya)

Bolivya, bütün Güney Amerika gezimiz boyunca bizi şarap konusunda en çok şaşırtan yer oldu. Özellikle Peru’nun aksine, gittiğimiz bütün restoran, kafe ve barlarda ağırlıklı olarak Bolivya şarapları bulunuyordu. Bu sayede Bolivya şaraplarını bol bol tadabildik. Daha önce şarap camiasında adını hiç duymadığımız bu ülkenin yüksek rakımda yetiştirilen üzümlerinden yapılmış orijinal şarapları içmek, bize eşsiz bir deneyim kattı. Objektif olarak yaklaşıldığında; lezzet olarak alışık olduğumuz şaraplardan çok farklı şaraplar sunan bu ülke, karakteristik şarapları ile bizi açıkça etkiledi. Tamamen iyot kokan 2021 rekolte Tannat şarabından tutun da, şimdiye kadar içtiğimiz en sert-keskin aromatik profile sahip Muscat üzümleri ile birlikte bizi oldukça şaşırttı.

Hay Pan

Menülerinde sadece Bolivya Şarapları olan bu şarap barı, kaotik La Paz ortamının içerisinde şarap aşıkları için adeta çölde bulunan bir vaha. Hem kadeh hem de şişe olarak bir çok seçenek sunan bu minik aile işletmesinde, toplam 6 adet şarabı kadeh olarak deneme fırsatı bulduk. Sahipleri çok iyi İngilizce bilmemesine karşın, eksikliği Google Translate aracılığı ile kapattık. 🙂 Yemeklerinden çok keyif almadığımız bu şarap barına, çok seçenekli Bolivya Şaraplarına erişmek adına mutlaka uğramanızı öneririz.

Hay Pan’ın zengin şarap menüsü

Bonus: Coca Museum

Kokain’in ham maddesinin elde edildiği Coca bitkisinin kullanımı, bölgede hala oldukça yaygın. Özellikle çay olarak tüketilen bu bitki, yüksek irtifada oksijen eksikliği için birebir. Şeker, çikolata vs gibi farklı tüketimleri de olan bu coca bitkisinin tarihini anlatmak için kurulmuş bir müze var. Müzenin kafeteryasında ise coca karışımlı bira ve şarap kokteylleri içebilirsiniz.

Normalde şarap bazlı kokteylerden çok keyif almayan bir çift olarak, Coca-Şarap kokteylini oldukça orjinal ve denemeye değer bulduk. Muscat üzümü bazlı-gövdeli bir şarap kullanılarak oluşturulmuş bu kokteylin dengesi çok iyi ayarlanmış. Farklı bir tecrübe için, bölgede iseniz denemenizi mutlaka öneririz.

Coca Şarap

Santiago (Şili)

Santiago, gezimizde en az vakit geçirdiğimiz yerlerden biri olmasına karşın, şarap konusunda en fazla seçeneklerin olduğu ülkelerden biriydi. Şehir merkezine çok yakın bir çok şarap bölgesi olması sayesinde, 2 şaraphane ve 1 şarap barı ziyaret etme fırsatı bulduk. Kaliteli şaraplarına doyamadığımız bu güzel şehirden; tadı damağımızda ve gözlerimiz yaşlı bir şekilde bir daha geleceğimiz günlerin hayalini kurarak ayrıldık.

Viña Cousiño Macul

Santiago şehrine yarım saat mesafedeki Maipo Vadisi’nde bulunan Cousino Macul, şehire en yakın şaraphanelerden biri. 1856’da kurulmuş olan bölgenin en eski şaraphanesi, ana üretim tesisini şehrin daha dışında bir yere taşıyarak bu eski tesisi sadece tadım yeri ve müze olarak korumuş.

Web sitesinde farklı konseptte bir çok tadım seçeneği ve rezervasyon olanağı olan bu şaraphane, özellikle haftasonları ve öğleden sonraları inanılmaz kalabalık. Normal programımızda öğleden sonra ziyaret etmeyi planladığımız bu mekanı, dolu olduğu için sabahın erken saatlerinde ziyaret etmek zorunda kaldık. İngilizce tadım saatleri İspanyolca’ya göre çok daha az olduğu için kontenjanların çok hızlı dolduğu bu mekana önceden rezervasyon yapmanızı kesinlikle öneririz.

Biz premium 6’lı şarap tadımı ve şaraphane turu paketini aldık. Kişi başı 30 USD’lik olan bu tadım seti, bir tık pahalı olsa da, Şili’deki tadımların ortalaması malesef bu seviyelerde. 3 adet şarap tadımının üretim tesisinde, 3 adet daha üst segment şarabın ise tesis gezisi bittikten sonra ikram edildiği bu paketin toplam süresi 90 dakika. Tadımı yetiştirmek amacı ile son kısımdaki sunum biraz hızlı yapılsa da, gerek çalışanların sıcaklığı, gerekse şarapların kalitesi ile mekan bizden tam puanı aldı. Özellikle tarihi mahzeninde şarap içerek hikayelerini dinlemek çok keyifliydi.

Tesisin en hayran kaldığımız kısmı, şüphesiz mahzenleri oldu. Hiç pencere olmadığı için ışık da olmayan bu mahzenlerde sadece mum ile görüş mümkün. Mağara tarzında yapılan bu eski mahzenler, doğal yöntemlerle soğukluğunu koruyor. İçerisinde 1900’lü yıllardan beri yıllanan bir çok şarap bulunuyor. En son yıllanmış şarapların bulunduğu yerin kapısı, İngiltere Başkanı 4 yıl önce ziyaret ettiğinde hediye amaçlı açılmış.

Mekana giderken şehir içi trafiği hesaba katarak mutlaka önden çıkmak gerekiyor, zira Google Maps trafiği şehirde çok doğru göstermiyor.

Tadım setimizin ikinci bölümü (Premium tadım seti)

Viña Concha y Toro

Santiago şehrine 1 saatlik mesafede bulunan bu üretici, Şili’nin en büyüklerinden. Ülkemizde de yaygın olarak bulunan Casillero del Diablo markasının da sahibi olan bu üreticinin tarihi çok eski. 1870 yılında kurulan bu üretici, 220 dönümlük bir arazi üzerine kurulmuş. Sahiplerine ait olan yine 1870 yılında yapılmış 22 odalı bir evleri bulunuyor. Şehre uzak oldukları için kendi kiliselerini de evin yanına inşa etmişler, 1950’lerde ise bu kilise halka açılıp tesisin içerisinden çıkarılmış. Bağları sulamak için yapay göl kurulan bu büyük tesis, şimdiye kadar gördüğümüz en fantastik şaraphanelerden biriydi.

Web sitesinde farklı konseptte bir çok tadım seçeneği ve rezervasyon olanağı olan bu şaraphane, Viña Cousiño Macul’e benzer bir kalabalığa sahipti. Bundan kaynaklı olarak gitmeden önce rezervasyon yaptırmakta kesinlikle fayda var.

MCC isimli 7’li paketi aldığımız tadım turumuzun ilk adımında, üreticilerin 1870 yılında kurulan evi dışarıdan gezdiriliyor. Devamında, bahçede bulunan açık alandaki tadım yerinde ilk 3 şarabın tadımı ve anlatımı yapılıyor. Sonrasında 20 farklı çeşit üzümün olduğu bağların gezisi yapılıyor. Devamında Castello del Diablo’ya da ismini veren şeytanlı mahzen gezisi yapılıyor. Bu gezide; eskiden bu bölgede meşhur olan şeytanın-hayaletin efsanesi, ışık şovları ile birlikte anlatılıyor. Son bölümde ise kalan 4 şarabın tadımı için ana gruptan ayrılarak sömelyelerden birisi ile birlikte farklı bir alanda detaylı bir tadım yapılıyor. Kişi başı 37 USD ödediğimiz bu gezi, şaraphane gezisi olarak oldukça zengindi. Şarap açısından ise ilk 3 şarap güzel seçilmiş şaraplarken, son 4 şarabımız biraz ortalama kaldı (Şarapların yanında verilen peynirler ise muazzamdı.). Bundan ötürü MCC haricinde alternatif paketlere de bakmakta fayda var.

Gezide elde edindiğimiz en ilginç bilgi ise, ana mahzenlerinin duvarlarında deprem dayanıklığını arttırmak amacı ile kullanılan yumurta akı oldu. Günümüz için basit bir teknik gibi gelse de, 1870’ler düşünüldüğünde gerek maliyet gerekse kullanılan teknik olarak oldukça komplike duruyor. Bu da ailenin şaraba verdiği önemi bir kez daha gösteriyor.

Tadım setimizin ikinci bölümü (MCC tadım seti)

Bocanáriz

Santiago’daki akşam yemeğimizi Bocanáriz isimli muhteşem bir şarap barında yedik. Farklı şarap tadımı açısından tam bir cennet olan bu şarap barında, 32 adet farklı şarabı hem 5 cl hem de 15 cl olarak alabilmek mümkün. Şarap zenginliğine ek olarak mükemmel yemekleri de bulunan bu mekana, şehre gelirseniz uğramanızı kesinlikle tavsiye ederiz. Bir gün Santiago’ya taşınırsak haftada en az 1 defa uğramanın hayalini kurduğumuz bu mekana eğer gelirseniz, mantarlı risotto yemeyi kesinlikle ihmal etmeyin.

Tek kadehlere ek olarak, Bocanariz’in hazırladığı tadım menüleri üzerinden de ilerlemek mümkün

Santiago Wine Club

Bocanariz’den hemen 5 dakikalık yürüme mesafesinde bulunan bu butik şarap kavı, İngilizce bilen sahibi sayesinde turistlere oldukça konforlu bir alışveriş imkanı sunuyor. Sahibinin önerdiği şaraplardan aldığımız seçkiden; şimdiye kadar içtiğimiz 2 şarabın, bütün gezimiz boyunca içtiğimiz bütün şaraplardan çok daha fazla beğendiğimizi hesaba katacak olursak, şarap satın almak için uğramanızı mutlaka öneririz.

Buenos Aires (Arjantin)

Buenos Aires, Santiago’dan bile daha az vakit geçisek de şehirde bir çok mekanda bulunan şarap dolapları sayesinde; 5cl, 10cl, 15cl’lik farklı şarapların kadehlerine erişebilme fırsatı bulduk.

Almacen Porteño

Buenos Aires’in en yoğun turistik bölgelerinden biri olan Boca’da bulunan bu markette, şarap dolabında 8 adet farklı çeşitte şaraptan tadım yapabilmek mümkün. Turistik gezi rotasında soluklanarak Arjantin’in farklı ve güzel şaraplarından tadım yapabilmek adına birebir bir mekan.

Bulduk mu affetmeyiz

1853 The Wine Experience

Turistik olarak yine çok popüler olan San Telmo bölgesinde bulunan bu şarap kavında, şarap dolabındaki 6 seçenekten kadeh olarak servis almak yada şişe açtırmak mümkün.

Verilen şarapların kalitesinin yanında, bu şarap kavı bizi sahipleri ile birlikte mest etti. Bütün gezimiz boyunca müşteri ile en ilgili kişilerle tanıştığımız bu mekanın sahipleri İngilizce bilmemelerine karşın, bize şimdiye kadar yaptığımız en sıcak tadımlardan birini yaptılar. 6 kadeh şarabı toplamda 18 USD’ye içtiğimiz ve eve götürmek üzere aldığımız 3 şişe şarabın da sadece 27 USD tuttuğu bu mekan; gerek fiyat, gerek şarapların seçimi, gerekse çalışanların ilgisi ile birlikte gezimizdeki en favori mekanlardan biri oldu.

1853 The Wine Experience’ın şarap dolabı

Fausto Wine Bar & Coffee

Tam da “Havalimanına neden bu kadar erken geldik, bu kadar süre içinde en az 1 şarap barına daha uğrardık.” diye hayıflandığımız anda denk geldiğimiz Fausto Wine Bar, bizi oldukça şaşırtı. Toplam 24 adet farklı şarabı 5cl, 10cl, 15cl seçenekleri ile alabileceğiniz bu şarap barı; havalimanında bütün güvenlik kontrollerini geçtikten sonra bulunuyor. Şarap tutkunları için inanılmaz bir hizmet olan bu şarap barı, aslında Arjantin’in gerçekten bir şarap ülkesi olduğunun da kanıtı oldu.

Mekan ile ilgili yaşadığımız en büyük şaşkınlık, fiyat kısımlarında yazan şaraplar ile altında bulunan şarapların birbirinden tamamen farklı olması oldu. Örneğin bir 2012 şarabı üzerinde 2023 şarabı ismi ve fiyatı yazıyorken, 2022 şaraplarında ise 2016 rekolteli farklı bir şarap yazıyordu. Şarapların şişeleri güncellenmiş ama dolapta bulunan elektronik ortamdaki isimleri ve fiyatları güncellenmemişti. Mekan çalışanlarını bu konu ile ilgili uyarmış olsak da, sistem güncellemesi yapamadıkları için bu konuda bir değişiklik yapamadılar ve bize seçtiğimiz kaliteli şarapları ucuz fiyatlarından verdiler. 🙂 Gezimizin son şansı olarak; havalimanında beklediğimiz süre boyunca, Arjantin şaraplarının son bir kez daha hem ucuz hem de keyifli bir şekilde tadına varma fırsatı bulduk.

Havalimanında bulunan şarap barında bile 24 adet farklı kadeh tadabilmek mümkün

Genel Yorumlar-Notlar

  • Şili ve Arjantin, şaraba gerçekten çok önem veren ülkeler. Her şarap severin ziyaret edip, uzun uzun gezmekten çok keyif alacağı yerler. Peru ve Bolivya ise; şarap konusunda herhangi bir iddiaları olmamasına karşın, farklı coğrafya ve iklim koşullarında ne kadar farklı şarapların çıkabileceğini görebilmek adına ziyaret edildiğinde kesinlikle şaraplarına bir şans verilmeli.
  • Peru’da içtiğimiz Malbec örnekleri, Arjantin Malbec’lerine göre çok farklıydı. Meyvemsi profili daha az, daha düşük gövdeli ve okaliptüs-kekik gibi daha baharat kokularının hakim olduğu bu Malbec’lerin, farklı bir bölgeden geldiklerini net bir şekilde söyleyen bir tarzı vardı.
  • Bolivya’da içtiğimiz şarapların hepsinin asiditesi çok düşüktü. Gece-gündüz farkının yüksek olduğu ve dünyadaki belki de en yüksek irtifada şarap yapılan bu coğrafyada, kitaplarda öğrendiğimiz yüksek asidite beklentisinin tam tersini tatmamız, bize en ilginç gelen tecrübelerden birisi oldu.
  • Torrontes üzümü, bütün Güney Amerika bölgesinde oldukça yaygın. Özellikle Peru, Bolivya ve Arjantin’de yaygın olarak erişebilmek mümkün. Bize yakın bölgelerde hiç bulunmayan bu üzümü, bu bölgeye ziyaretlerde bol bol tatmak gerek. Çok karakteristik bir aroma profiline sahip. Yeşil ve otsu kokuların yoğun olduğu bu üzüm; sevenin çok seveceği, sevmeyenin ise hiç sevmeyeceği bir aroma profiline sahip.
  • Carmenere, kesinlikle mükemmel bir üzüm. Bu gezimizde yeniden tam bir Carmenere aşığı çift olduğumuzu görmüş olduk. Gezi boyunca en beğendiğimiz 4 şarabın 3’ünde Carmenere bulunması da bunun yeniden onayı oldu. 🙂 Güzel versiyonlarında bulunan çiçeksi ve meyvemsi aromaların yoğunluğu, adeta Muscat üzümü ile kupajlanmış bir kırmızı şarap hissiyatı veriyor.
  • Malbec üzümü gerçekten çok zor bir üzüm. Ülkemize ithal edilen versiyonlarında yaşadığımız redüksiyon problemi olanlara benzerlerini maalesef gezimizde hem Peru hem de Arjantin’de de denk geldik. Redükte olmamış Malbec’ler harika bir keyif veriyorken, şimdiye kadar içtiğimiz belki de Malbec’lerin yarısından fazlasında bu problemi yaşamamız, ne kadar zor bir üzüm olduğunun yeniden kanıtı oldu.

Favori Şaraplar

  1. Maturana, MW, Carmenere, 2018, Kırmızı, Şili, Colchagua Valley: Burunda aroma profili çok yoğun. Carmenere’in klasikleşmiş aromaları üst seviyede. Ahududu, meyan kökü, kırmızı-siyah meyve arası. Damakta asidite kuvvetli, tanenler aşırı zarif, burundaki aromaların hepsi mevcut, alkol-tanen dengesi muazzam, bitişi uzun. Tam anlamıyla hayranlık yaratıcı bir şarap. 7.95/10
  2. Cousino-Macul, Finis Terrar Red Blend, Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah, 2017, Kırmızı, Şili, Maipo Valley: Burunda siyah frenk üzümü, meyan kökü gibi siyah meyveler yoğunlukta. Derin ve çok katmanlı bir burnu var. Damakta asidite yüksek, tanenler hissediliyor ama çok güzel yumuşamış. Baharatımsı aromalar, kırmızı biber, pişmiş lezzetler yoğunlukta, bitişi uzun. 7.5/10
  3. Clos de Luz, Luz, Carmenere, Cabernet Sauvignon, 2022, Kırmızı, Şili, Colchagua Valley: Burunda parfümümsü kokular, meyan kökü, kavrulmuş ekmek, tereyağı. Damakta aroma yoğunluğu süper, vişne, tatlı baharatlar. Asidite yüksek, tanenler dengeli, bitişi uzun. Çok dolgun ve kompleks bir şarap. 7.5/10
  4. Vultur, Gryphus, Carmenere, Petit Verdot, Petite Sirah, 2019, Kırmızı, Şili Colchagua Valley: Burunda Carmenere’den gelen kırmızı ve siyah meyve aromaları ağır basıyor. Diğer üzümlerden gelen baharatsı kokular da var. Damakta gövdeli, baharat ve vanilya aromaları baskın. Fıçı hissediliyor, tanenler yumuşamış. 7.45/10
  5. Clos de Charcas, Eredita, Malbec, 2019, Kırmızı, Arjantin, Mendoza: Burunda çok güzel siyah pişmiş meyveler var. Gövdesi yüksek, bitişi uzun, fıçı dengesi süper. Hatasız bir Malbec. 7.4/10
  6. Bodega del Fin del Mundo, White Blend, 2018, Beyaz, Arjantin, Patagonia: Burunda çiçeksi ve meyvemsi kokular hakim. Armut, muz, olgun tropik meyveler. Damakta asidite yüksek, gövdesi yoğun, aroma profili süper, bitişi uzun. Kompleks bir beyaz şarap. 7.4/10
  7. Errazuriz, Max, Shiraz, 2015, Kırmızı, Şili, Aconcagua Valley: Burunda yoğun karabiber, meyan kökü, orman, toprak, füme et, mentol. Hem birincil hem üçüncül aromalar yoğunlukta. Damakta çok güzel hafiflemiş, fıçı hissediliyor, tanenler çok yumuşak. Açıldıkça aromaları artıyor, siyah meyveler ve tatlı baharatlar geliyor. 7.4/10
  8. Campos de Solana, Trivarietal, Gran Reserve, Tannat, Malbec, Petit Verdot, 2020, Kırmızı, Bolivya, Tarija: Burunda olgun kırmızı meyveler, açıldıkça siyaha da çalıyor. Damakta asidite yüksek, tanenler kuvvetli ama yumuşamış. Gövde orta, damaktaki aromalar güzel. Keyifli içimi var ama yıllanma potansiyeli çok yok gibi, bugün iç şarabı. 7.3/10
  9. Laureano Gomez, Pinot Noir, 2022, Kırmızı, Arjantin, Uco Valley: Burunda çok güzel kırmızı meyveler var, çilek, ahududu, karamel, hafif vegetal bir nota var. Tam bir Pinot Noir. Damakta aroma yoğunluğu güzel, asiditesi biraz fazla yüksek aromaları bastırıyor. Bitişi çok uzun. 7.3/10
  10. Zuccardi Serie A Torrontes 2022 Beyaz Arjantin Salta: Burunda muscata benzeyen kokular var, çiçeksi, beyaz gül ve limon ağırlıklı, hafif mineralite de hissediliyor. Damakta Torrontes’e özgü biraz farklı bir tat var. Gövdesi yüksek, bitişi orta, keyifli içimli bir şarap. 7.25/10
  11. Vina d’Los Campos, Raices Negras, Moscatel de Alexandria, 2022, Beyaz, Peru, Canete: Burunda klasik muscat kokuları geliyor, gül, hafif hanımeli, bal, derinden gelen otsu bir koku da var. Asiditesi yüksek, aromaları yoğun, mineralitesi de yüksek. Bitişi uzun. Mineralitesi çok orjinal bir şarap yapmış. 7.2/10